|
worldmusic |
Een belangrijk aspect is de veranderde samenstelling van de 'massa': door migratie is er een multiculturele samenleving ontstaan. Deze ontwikkeling vindt zijn weerslag in de muziek: er is een duidelijke invloed merkbaar van muziek uit andere culturen. |
| Door vermenging van de kenmerken van volksmuziek en popmuziek is er een "wereldbrede" muzieksoort ontstaan: 'worldmusic'. We geven 2 voorbeelden van deze wereldmuziek: beluister, hoe de muziek veranderd is onder invloed van onze Westerse beschaving. | |
|
Voorbeeld: Nusrat Fateh Ali Khan |
|
|
Nusrat Fatch Ali Khan was een Pakistaans virtuoos zanger van Sufi-voordrachtsstukken. Manqib Ali is een religieus lied, dat stamt uit de dertiende eeuw. De klassieke 'tabla' (met de vingers bespeelde kleine trom) en het 'harmonium' (klein orgeltje) zijn hier goed te horen.
In het volgende fragment klassieke muziek van dezelfde componist is goed te horen hoe virtuoos
de zang zich in deze muziek heeft ontwikkeld.
Dezelfde zanger heeft zich ook op het
commerciële pad bewogen, getuige de mix 'Mustt, mustt': deze is voorzien van
een duidelijke beat, maar heeft ook de muzikale kenmerken van traditionele
Pakistaanse muziek in zich. Hoe de moderne electronica zich met de traditie mengt hoor je in de
samenwerking met Peter Gabriel
|
|
|
|
|
|
Voorbeeld:de Mali-blues |
|
| De eerste
berichtgeving over Afrikaanse muziek die enigszins tot westerse media
doordrong, betrof Zuidafrikaanse artiesten als Miriam Makeba en Abdullah
Ibrahim, die hun land vanwege het apartheidsregime waren
ontvlucht. Westeuropese steden raakten soms opgeschrikt door Afrikaanse
folklore shows die vooral op de werveling en luchtigheid van het
dansspektakel werden bekeken.
Toen Afrikaanse muzikanten echter een crossover maakten naar elementen van Amerikaanse jazz, naar Caraibische ritmiek en westerse muziekinstrumenten en sprake was van Afrikaanse pop, ontstond een mediahype van ongekende omvang. |
|
|
|
|
| Plotseling leerden we dat in Ghana calypso-achtige highlife wordt gespeeld, dat de Zairees Franco en het Senegalese orkest Boabab zich door Cubaanse dansritmiek hebben laten inspireren. Dat uit Nigeria juju, fuji en afro-beat komt. Dat de Kameroenese saxofonist Manu Dibango makossa-stijl speelt en dat de duimpiano, de mbira, het klassieke instrument van het Shona-volk in Zimbabwe is. Dat Toeareg-muzikanten uit Niger hun fusiemuziek al-guitara noemen en dat Congo, Senegal, Guinee en Madagascar muzikale goudmijnen zijn. Afrika-festivals schoten als paddestoelen uit de grond en Afrika werd zelfs, na Amerika, het meest bezongen continent. Jazz-, soul-, funk- en reggae-artiesten begonnen modieus te verwijzen naar Afrika, als de bron van hun muziekhistorie. Bij voorkeur in sombere liedteksten, omdat juist daarmee hitparades konden worden bestegen. | |
| Opmerkelijk
genoeg is in Afrikaanse muziek zelf nauwelijks somberheid te ontdekken.
Het continent is in de media veelvuldig failliet verklaard maar de
muziek lijkt almaar vrolijker en belangrijker te worden. Een reden
daarvan kan zijn dat muziek in Afrikaanse culturen een meervoudige
ontsnappingsmogelijkheid biedt: uit dagelijkse ellende, naar commercieel
succes en zelfs naar triomfen in het buitenland. Muziek is een heus
exportartikel geworden. |
|
|
Salif Keita - 'Folon' |
|
 |
Rechts: Salif
Keita, geboren in 1949 in Djoliba, bijgenaamd de Golden
Voice of Africa
|
| In Mali bestaan
diverse culturen, zoals de Mandingo, de Dogon, de Malinké en de Bambara,
elk gebaseerd op orale tradities en eigen opvattingen omtrent ritmiek,
drummen, zingen en dansen. Essentieel zijn griots, muzikale
volksvertellers, religieuze zangers en bespelers van onder de oksel
geklemde talking drums. Griots van het Mandingo-volk hebben de
schitterende kora ingebracht, een 21-snarige kruising tussen een harp en
een luit, met een lange hals en een klankkast van een grote kalebas. De
huidige kracht van de Malinese muziek wordt evenwel vooral bepaald door
de vermenging met westerse muziek. Een kruisbestuiving die zangeressen
als Kandia Kouyaté, Oumou Sangaré, Ami Koita, Nyama Makolo, Sali
Sidibe en Rokia Traoré, en funkbands als Super Djata heeft
voortgebracht. De grootste ster van Mali, Mandingo-zanger Salif Keita,
die graag tussen Bamako en Parijs laveert, toont zich over het huidige
succes echter gevaarlijk kritisch: 'Wij leven hier in een vermomde
dictatuur, met een overheid die niets voor ons doet, maar wèl graag met
ons pronkt. Word je echter te beroemd, dan zal je naar Frankrijk moeten
ophoepelen, voordat ze je de botten breken.'
Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 voor havo en vwo in het profiel C&M.. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Geraadpleegde literatuur: Mali, land van Keita door Frits Lagerwerff VPRO gids nr 45. Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven.
|
|
Nusrat
Fateh Ali Khan "