De moraal van de soap

Serie vol met Loverboys en drankmisbruik

Liefde, intriges en haat zijn de aloude ingrediënten van de dagelijkse soap. Maar de scriptschrijvers van ONM zoeken óók het maatschappelijk debat op.

Onder de titel: „Loverboys, er in trappen?” schrijft ‘Miszwild’: „Misschien zou ik het niet door hebben maar als hij daarmee gaat beginnen heb ik het wel door en doe ik het niet.” ‘xKletskousx’ reageert: „Je weet het niet. Je hebt helemaal niemand meer. Je houdt zo ontiegelijk veel van hem, je kan gewoon niet meer zonder hem..!!”

De dames bespreken dit onderwerp op de website van de populaire Nederlandse soap ONM. Ze hebben het over de problemen van loverboy Junior (gespeeld door Levi van Kempen) en ‘slachtoffer’ Esmee (Ilana Rooderkerk) in de serie.

Dit soort discussies over een maatschappelijk thema als loverboys – jongens die meisjes verliefd laten worden en de prostitutie indrijven – is precies wat de makers van de ‘publieke soap’ ONM (voorheen ‘Onderweg Naar Morgen’) proberen op te wekken, zegt Anne Huizinga, hoofdschrijver voor de scriptstudio van producent Endemol. Deze week  (14 september 2006) werd de 2500ste aflevering uitgezonden van de eerste Nederlandse soap op de publieke omroep. Begonnen in 1994 als antwoord op het succes van het ‘commerciële’ Goede Tijden Slechte Tijden (GTST), is de ontwikkeling van ONM een zelfstandige weg ingeslagen. Terwijl in GTST vooral problemen van de volwassen personages een hoofdrol spelen, „ligt bij ons het accent op de problemen van jongeren”, zegt Huizinga,

ONM heeft trouwe fans. De afgelopen vijf jaar schommelen de kijkcijfers rond de 850.000

De eerste aflevering speelde zich af op de neurologische afdeling van een ziekenhuis en het nabij gelegen café ‘De Engel’. Nu is ONM gesitueerd tegen de achtergrond van het ‘rauwe’ Amsterdam, waar een nieuwe generatie jonge personages de perikelen van een multiculturele samenleving, loverboys en drugsgebruik moet doorstaan.

Vorig jaar verhuisde de soap van commerciële zender Yorin naar het publieke BNN. Vooral het schrijfteam was daar erg blij mee, vertelt Huizinga: „Het klikte meteen bij BNN. We kregen meer vrijheid om actuele thema’s in de serie te verwerken dan bij Yorin.” Naast scherper, publieker, stedelijker en actueler, moest de serie ‘allochtoner’ van BNN- omroepdirecteur Laurens Drillich. De Nederlandse Moslim Omroep wilde een belang nemen in de serie. Dat ging niet door, „en gelukkig maar”, vindt Huizinga, „onze verhalen zijn niet te koop.” Ze benadrukt dat ONM geen ideële reclamezuil wil zijn.

De meeste ONM-kijkers zijn tussen de 13 en 19 jaar oud. Daarvan is tweederde vrouw.

In 2004 veranderde de soap van de naam ‘Onderweg Naar Morgen’ in ‘ONM’, voor een sneller en jonger karakter.

 

Het schrijfteam verwerkt daarom actuele thema’s in de verhaallijnen. De situatie tussen Esmee en Junior is een voorbeeld, maar ONM heeft meer plannen. Zo introduceren de schrijvers binnenkort een Somalische asielzoekster in de serie en ook een personage dat steeds gevaarlijke stunts wil doen, geïnspireerd op populaire tv-series als Fear Factor. „Jongeren zoeken vaak het gevaar op, uit een gevoel van leegheid.” Er zit dus een lichte moraal in de serie, maar „dat hou je: je kúnt alleen maar schrijven vanuit een moraal”, aldus de ONM-schrijfster.

Tv-soap ONM doet meisjes naar de fles grijpen

Gepost door: KruX Redactie - Bron: Telegraaf.nl
Gepubliceerd: woensdag 6 september 2006 - 13:42

 

Yolanthe van Kasbergen speelt Julia Branca in ONM.

Tienermeisjes drinken meer alcohol naarmate ze vaker naar de televisiesoap Onderweg Naar Morgen (ONM) kijken. 

In het afgelopen seizoen van ONM dronken de acteurs ook twee keer zoveel als hun collega's in de soap Goede Tijden Slechte Tijden (GTST). GTST kreeg in 2004 kritiek omdat de acteurs zo veel dronken. Onderzoekers van de Radboud Universiteit in Nijmegen hebben in opdracht van de stichting Alcohol Preventie (STAP) onderzoek gedaan naar de relatie tussen het kijken naar soaps en drinkgedrag onder 12- tot 19-jarigen. STAP concludeert uit de woensdag gepresenteerde resultaten dat vooral tienermeisjes een verwrongen idee van de werkelijkheid krijgen doordat ze op televisie aldoor maar zien dat er alcohol gedronken wordt.

In ONM is elke vijf minuten een acteur met een drankje te zien. In GTST was dat vorig seizoen elke tien minuten. De alcohol maakt bijna altijd deel uit van een plezierige sociale situatie. Het komt maar zelden voor dat de negatieve consequenties van drankgebruik te zien zijn. Wat STAP vooral zorgen baart, is dat de onder jongeren populairste acteurs ook het meest drinken op televisie.
De Nijmeegse onderzoekers ondervroegen bijna 2200 leerlingen van diverse middelbare scholen. Van hen kijkt bijna 30 procent zeer regelmatig naar GTST, terwijl 14,5 procent geregeld ONM inschakelt. Meisjes kijken veel vaker dan jongens en gebleken is bovendien dat de soaps vooral onder lager opgeleide, jongere scholieren populair zijn.

Vorige week werd bekend dat tienermeisjes meer alcohol drinken naarmate ze vaker naar ONM kijken. De acteurs dronken in beeld dan ook twee keer zoveel als bij GTST. Dat is toch een weinig verheffende moraal? Huizinga: „We zijn ons erg bewust van de invloed die we op jongeren hebben, daar letten we juist heel erg op: regelmatig is er een verhaallijn over de kwalijke gevolgen van alcoholgebruik. Maar veel scènes spelen zich af in het café, dat hoort ook bij de leefwereld van onze kijkers”. Geldt dat ook voor het doorlopende gebruik van ‘fuck’ en ‘kut’ door acteurs? „We schrikken niet terug om populaire taal te gebruiken, er is geen zelfopgelegd verbod.”

AMSTERDAM - De laatste aflevering van Onderweg naar Morgen (ONM) van dit seizoen is een dag voor de tv-uitzending via de mobiele telefoon eenmalig te zien. Volgens de makers is het voor het eerst dat een aflevering eerder op de mobiel dan op tv is te zien.

   

ONO, het samenwerkingsverband van BNN en Endemol, wil zo een eerste stap zetten naar televisie op mobiele telefoons. ONO spreekt van een experiment dat bij goede resultaten wordt uitgebreid bij aanvang van het nieuwe seizoen. Naast de integrale aflevering krijgt de kijker op de telefoon ook de keuze voor een fast forward samenvatting. In 5 minuten pakt de ONM-fan dan de hoogtepunten en cliffhanger van de seizoensfinale mee.

De maatschappelijke relevantie die BNN graag in de soap wilde terugzien, is tot nu toe gelukt, vindt Hans Schwarz, hoofd drama van BNN. „Het zorgt onverwacht voor een groter publiek: jongeren vinden de thema’s die we aansnijden stoer, en met de nieuwe zenderindeling (om 19 uur op Nederland 3, tussen kinderprogramma Zappelin en actualiteitenmagazine De Wereld Draait Door) kijken ook steeds meer 20- en 30-jarigen.”

Samenstelling bronmateriaal uitsluitend en alleen ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2  voor havo en atheneum.  Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Geraadpleegde literatuur Bron oa NRC 14 september 2006 Door Olga van Ditzhuijzen 

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.
01/28/2010 last update