CKV-2 /Opdracht 5.6.A
Het ballet La Creation du Monde (1923)
Opdracht 1: Lees tekst 5.2.8 en 5.6.4
Opdracht 2: Lees onderstaande tekst.
Dans is een geliefd thema voor avant-garde componisten die de dans als een individuele kunstvorm beschouwen die niet wordt gehinderd door de ballast van het verleden. Belangrijker nog: ze biedt ruimte voor experiment.
"La danse" Henri Matisse
Met het ballet La Creation du Monde (1923) hebben de schilder Fernand Léger en componist Darius Milhaud de primeur van het eerste ballet nègre ter wereld.
Milhaud laat zich - net als veel andere componisten - bij de muziek inspireren door jazz die hij bij zijn bezoek aan New York heeft gehoord. Darius Milhaud heeft in "La Creation du Monde" ook een rumba in de kunstmuziek toegepast. Een rumba is een dans van Afrikaans-Cubaanse herkomst. Na 1914 werd de rumba ook bekend onder de niet Afro-Cubanen. Vooral in Amerika werd het een populaire dans.
Kostuumontwerp door Leger voor La Creation du Monde
Het ballet werd opgevoerd door de Ballets Suedois. Milhauds schepping van de wereld speelde zich af in een Afrika, dat ontworpen was door de schilder Leger, die de dansers transformeerde tot vogels, huppelende apen en reptielen met scharende bekken. Boven een okeren aarde stonden de drie godheden, die tot taak hadden, de soort te fabriceren. Op het einde van de dans, op het laatste nippertje, worden tenslotte een man en een vrouw gemaakt. Maar de aarde is niet, zoals in het bijbelse scheppingsverhaal, een soort park, dat hun bezit is. In Afrika heeft de mens zich niet van de natuur vervreemd en de heerschappij opgeeist. Dat was de waarschuwende boodschap. In plaats van los proberen te komen, zoals in het romantische ballet, probeert de danser in het moderne, primitieve ballet, met de voeten op de grond te blijven. Niinsky kwam na de repetities van "Le sacre du Printemps" met bloedende voeten het podium af!
1.- Zowel Isadora Duncan als Josephine Baker waren vernieuwend voor de dans in het begin van de 20ste eeuw. Waaruit bestond het vernieuwende?
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
2.- De zaal ging plat, het publiek zat met blossen te kijken, en le tout Paris sprak verhit over Bakers uitdossing en haar ongebruikelijke manier van dansen. "Waanzin van het vlees" en "tumultueuze zinnelijkheid" schreven de kranten. Welke bedoelingen had Baker met haar dans?
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
3.- Welke boodschap bevatte het ballet La Creation du Monde?
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
4.- Josephine Baker had erg veel succes met haar optreden. De schaarse kleding en haar sensuele heupbewegingen waren nieuw voor het publiek, dat deze vrije en ongeremde manier van dansen niet gewend was. Zou je ook kunnen aangeven, hoe je denkt, dat het publiek reageerde op het ballet La Creation du Monde? Motiveer je antwoord. Betrek in je antwoord ook de rol van de dansers in dit stuk!
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
La Creation du Monde (fragment MP-3)
5.- Beluister het muziekfragment. De componist Milhaud liet zich bij de muziek inspireren door jazz die hij bij zijn bezoek aan New York had gehoord. Kun je dit horen aan het fragment? Betrek in je antwoord zeker het aspect ritme.
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
