| Max Reinhardt | |
| Met zijn toepassing van nieuwe toneeltechnieken (zoals het draaitoneel) werd Max Reinhardt een van de belangrijkste regisseurs van de 20ste eeuw. In 1901 behoorde hij tot de oprichters van de cabaretgroep Schall und Rauch. Twee jaar later brak hij door als regisseur met Nachtasyl van Maxim Gorki. In 1933 moest hij voor de nazi’s uitwijken en in 1938 emigreerde hij naar de Verenigde Staten. | |
| Een circustheater werd door Reinhardt verbouwd tot Grosses Schauspielhaus. Door het grote aantal zitplaatsen (3500) kon ook de gewone man voor een gering bedrag naar de schouwburg. |
 |
| Met de naam Reinhardt komen we op een van de opvallendste verschijnselen van het theater in de twintigste eeuw: de opkomst van de regisseur. Omdat het samenspel in veel nieuwe stukken zo belangrijk werd, was iemand die niet bij het spel betrokken was nodig om toezicht te houden op het werk van de acteurs en om het te coördineren. De meeste regisseurs begonnen als acteurs, om zich pas later geheel aan regisseren te wijden. Dit was ook het geval met Reinhardt. Hij beheerste meer dan vijfentwintig jaar het theater in Midden-Europa en weigerde zich te beperken tot een theatervorm: hij bouwde zijn producties op in bijvoorbeeld een balzaal, een circus, een plein voor een kathedraal of in de enorme ruimten van het Londense tentoonstellingscentrum Olympia, dat onderdak bood aan zijn versie van The Miracle, een briljant spektakelstuk waarin hij de massa's met groot gemak over het toneel liet bewegen. | |
|
Een blik van bovenaf op de grote hal van Olympia, Londen, zoals dat er uit zag tijdens een voorstelling in 1911 van The Miracle van Max Reinhardt (1873-1943). Dit spektakelstuk zonder woorden van Karl Volmöller, op muziek van Engelbert Humperdinck, was gebaseerd op een oude legende over een non die uit haar klooster wegloopt, vele jaren later terugkeert en ontdekt dat de maagd Maria haar plaats heeft ingenomen (vgl.de Nederlandse Beatrijs-legende) |
|
|
Massaregie Max Reinhardt heeft in de toneelkunst een artistieke revolutie teweeggebracht; hij doorbrak de begrenzingen van het realistische toneel en schiep in samenwerking met vele kunstenaars nieuwe speelruimten
Hij maakte gebruik van oude en nieuwe theatervormen en -ideeën, in een poging van het toneel en het toneelspel een autonome kunst te maken, los van de literatuur. Hij beperkte zich niet tot grootscheepse producties; intiem kamertoneel had evenzeer zijn aandacht. |
|
|
|
Voor het toneelstuk
''Ein
Sommernachtstraum'' van Shakespeare (1905 in Berlijn) ontwierp Reinhardt
een woud in de vorm van boomstammen, takken en gras. Het realisme wordt
doorbroken door de afdekking aan de bovenkant, waardoor het geheel meer
lijkt op een zuilenhal. Het geheel kan draaien: het draaitoneel |
| Maar Reinhardt kon met evenveel artistiek inzicht verfijnde, intieme stukken regisseren, die in het beeldschone Residenztheater in München een passend thuis hadden. Hij was niet eenkennig wat zijn keuze van decors betreft en gebruikte wat het beste aansloot bij zijn opvatting over het stuk: vaste decors, changeerbare decors, simultaandecors, met plankieren, trappen en een draaitoneel. Zijn vele reizen maakten hem overal beroemd, maar in 1933 vestigde hij zich in de Verenigde Staten, waar hij tien jaar later stierf. Zijn inspirerende persoonlijkheid, zijn zin voor het experiment en zijn groot gevoel voor theater hebben Reinhardt gemaakt tot een eminent toneelleider, die de theaterontwikkeling in de eerste helft van de 20ste eeuw beslissend heeft beïnvloed. | |
|
Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het profiel C & M voor havo en atheneum. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven. 02/01/2010 CKV-2 |
|
