Paul Poiret was een invloedrijk modeontwerper uit het begin van de 20ste eeuw. Hij leefde van 1879 tot 1944.

Zijn ontwerpen sluiten aan bij de oosters-mysterieuze sfeer van de voorstellingen door de Russische balletten in die jaren in Parijs. 

Bijzonder is dat hij verschillende illustratoren uitnodigde zijn ontwerpen in albums vast te leggen.

De ontwerper Poiret bevrijdde vrouwen ook van hun knellende ondergoed: het corset.

De onderstaande tekst is afkomstig van Poiret.

Zoals veel franse kunstenaars was ik zeer onder de indruk van de Russische balletten, en het zou me niet verbaasd hebben als ze een zekere invloed op mij zouden hebben gehad. Men moet daarom goed weten dat ik al bestond en mijn reputatie al gevestigd was voor die van mijnheer Bakst.

(Leon Bakst was een Russische schilder die jarenlang kostuums en decors ontwierp voor de Russische balletten, die  in die jaren in Parijs optraden)

Alleen buitenlandse journalisten kunnen zich laten misleiden en de fout maken mijn werk, moedwillig of niet, te laten afstammen van dat van Bakst. Dit onbegrip is alom verbreid bij de oningewijde en slecht geïnformeerde mensen; ik heb het altijd bestreden, want ondanks alle bewondering die ik voor Bakst had, heb ik steeds geweigerd te werken naar zijn voorbeelden. Ik weet te goed hoe dat gaat in zo'n geval. Als het kostuum succes heeft, krijgt de tekenaar de eer het te hebben ontworpen, en als het dat niet heeft, pretendeert hij te zijn gehinderd door de interpretatie van de couturier. Ik heb dit misverstand wat betreft zijn interesse in mijn werk willen vermijden, ervan overtuigd dat het iets heel anders is dan het maken van een aquarel, waar men trucjes mag toepassen bij de proporties en de houdingen, en waar men een passende uitdrukking kan geven of een droomjurk kan maken, bijvoorbeeld voor een vrouw met uitgesproken vormen die vaak onverenigbaar zijn met het karakter dat zij zich wil geven.

         Ondergoed uit de 19de eeuw: het wespentaille corset.

Vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw manifesteerde zich op diverse fronten een groeiend verlangen om de maatschappij te verbeteren. Daartoe werden organisaties in het leven geroepen voor bijvoorbeeld de rechten van de vrouw, het kind en de arbeider. Daarnaast ontstonden verenigingen die de beoogde verbetering van de maatschappij wilden bereiken door gezonder en natuurlijker te leven.

Soms ging het streven naar emancipatie hand in hand met het streven naar een gezonder leven. Het openbare leven van vrouwen was rond 1900 bijvoorbeeld letterlijk en figuurlijk aan banden gelegd. De eerste feministen vochten daarom niet alleen voor een betere maatschappelijke positie, zij wilden ook af van de heersende mode die korsetten en meerdere lagen onderkleding voorschreef. Verschillende vrouwenorganisaties in Amerika en Europa hielden zich bezig met kledinghervorrning (reformbeweging). Een geëmancipeerde vrouw vertoonde zich bij voorkeur in een sobere tuniek, waaronder een broek gedragen werd, of in een zogenaamde reformjurk of 'rational dress' 

De vrouw hiernaast draagt kleding, ontworpen door Poiret: een tuniek en daaronder een broek! Deze dame woont de paarden races bij en wil zelfs in haar houding gelijken op een man.

Poiret had verder veel succes met de lampenkap-look, de harem-look en ongetailleerde damesjurken: de wave

Ik heb meer dan eens een klant teleurgesteld, die bij mij kwam met een bij Bakst zeer duur betaalde aquarel, omdat ik weigerde de bedoelingen van een ander te interpreteren. Men hield deze houding voor jalousie van mijn kant. Dat was het helemaal niet. Ik heb daarentegen nooit zonder voorbehoud alle ideeën van Bakst geaccepteerd, die heel vaak zijn toevlucht zocht bij buitensporigheid en overdrijving om een stijl te vinden. Er was weinig uit zijn theaterontwerpen te halen. Zij waren meestal te overdadig om een couturier te inspireren die werkt in de alledaagse realiteit en als hij al invloed op mij heeft gehad, dan kan dat niet meer zijn dan een zeer ver afgeleide

Overigens heb ik, in het algemeen gesproken, de overtuiging dat ik weinig ben beïnvloed door uitingen van kunstenaars uit mijn tijd. De overheersende tendens van het kubisme, die gedurende dertig jaar bestaan heeft als een verpletterend dictatoriaal keizerrijk, stond me niet toe de principes daarvan toe te passen op mijn terrein.

Uit: P. Poiret, En habillant l'époque. Parijs 1930

Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het profieldeel  C&M voor havo en atheneum.  Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. 

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.

01/29/2010 last update digischool