"Overwinning op de zon"

Een goed voorbeeld van de entree van het kubisme op het Russische toneel is de opera "Overwinning op de zon" met decor- en kostuumontwerpen van Kazimir Malevitsj.

Malevich's tekening voor "de vijand" 

 Het kostuum van een arbeider

Deze als futuristische opera aangekondigde voorstelling werd in 1913 in het Lunaparktheater van Sint Petersburg opgevoerd en was de uitkomst van intensieve samenwerking tussen de dichters Chiebnikov en Kroetsjonych, de componist Matjoesjin en Malevitsj. De teneur was dat de helden van het stuk de strijd aanbonden tegen de zon, in dit geval het symbool van alles wat met conservatisme te maken had. Hoewel deze voorstelling bekendheid kreeg door het achterdoek uit het tweede bedrijf, dat als voorbode van het suprematisme wordt beschouwd, zijn de decorontwerpen grotendeels door het kubisme beïnvloed. Het stuk begon met het in tweeën scheuren van het voordoek, waarop elkaar overlappende geometrische vormen, letters, kleine menselijke figuren en uitvergrote details zoals een hand of voet waren te zien. De achtergrond van de taferelen uit het eerste bedrijf hadden een zelfde opbouw, die sterk deed denken aan kubistische collages. In het zesde tafereel van het tweede bedrijf was op het achtergronddoek een huis met zowel voor-, zij- als bovenaanzicht herkenbaar; ook dat was typerend voor het kubisme.

De kostuums waren gemaakt van karton, papier-maché en staaldraad en evenals de decors tot geometrische vormen gereduceerd. Malevitsj creëerde een eenheid op het toneel door, in tegenstelling tot Picasso, de kostuums met het decor te integreren. Dit effect werd versterkt door met een verblindend zoeklicht details van beide uit te lichten. Het toneel werd op deze wijze omgetoverd tot een abstracte compositie van geometrische vormen die gebaseerd was op de vormentaal van het kubisme. 

  

El Lissitsky ontwierp rond 1920/21 ook kostuums voor "De overwinning op de zon". 

Vergelijk de architecturale oplossing van El Lissitsky met de schilderachtige oplossingen van Malevich

      

 

 

 

 

                                                        'De tijdreiziger'  Lissitsky's  ontwerp 

 

02-01-2010 last update by SG Groenewald  CKV-2