| HENRIK IBSEN (1828-1906) |
| lbsen werd geboren in Skien, Noorwegen, als zoon van een welvarend koopman. Toen hij acht jaar oud was, ging zijn vader failliet; de armoede die daarop volgde maakte zo'n diepe indruk op de jongen, dat hij die zijn leven niet meer vergat. Op zijn vijftiende werd hij in de leer gedaan bij een apotheker, wat hij vreselijk vond. Daar begon hij gedichten te schrijven. Hij las veel, vooral poëzie en theologie, en vertrok in 1850 naar Christiania (Oslo) om te gaan studeren aan de universiteit. Een jaar later werd hij 'theaterdichter' in het Nationale Theater in Bergen. Dat hield in dat hij een aantal stukken schreef, terwijl hij daarnaast optrad als manager, producent en ontwerper. In 1864 verliet hij Noorwegen en woonde bijna dertig jaar lang in Rome, Dresden en München. |
 |
| Hij werd
beroemd door zijn twee grote 'dramatische gedichten' Brand (1866) en
Peer Gynt (1867); de titelfiguur Brand is een fanaticus die leeft onder
het motto 'alles of niets', Peer Gynt zoekt zijn leven lang naar
'zichzelf.
In 1867 verscheen Steunpilaren van de Maatschappij, de eerste van een reeks stukken die lbsen schreef volgens de toen nieuwe opvattingen van het naturalisme: gewone mensen op het toneel, die gewoon met elkaar praten. Geen koningen, tronen of heksen die dichterlijk met elkaar van gedachten wisselen. En dus ook geen monologen meer. lbsen werd wereldberoemd met o.a. Nora, een poppenhuis ( 1879), Spoken (1881), De wilde eend (1884), Rosmersholm (1886), Hedda Gabier (1890). In 1891 keerde lbsen terug naar Noorwegen. Hij stierf in 1906, oud, ziek en eenzaam. |
| lbsen schreef
'ideeëndrama's': het idee stond voorop. De vorm waarin hij zijn ideeën
goot, werd een voorbeeld voor vele toneelschrijvers. In bijna al zijn
stukken is er sprake van een geheim uit het verleden dat nu ontsluierd
wordt. Het verleden beheerst het heden.
De inhoud van zijn stukken was voor zijn tijdgenoten vaak zo schokkend dat zij de voorstellingen ervan verboden. Ook buiten Noorwegen, in Berlijn, Parijs en Londen moesten zijn stukken in besloten clubs gespeeld worden om aan de censuur te ontkomen. Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-1 uit het algemeen deel voor havo en atheneum. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.
|