Decadente Romeinen
De uitvinding van fotografie maakte veel functies van de schilderkunst overbodig. Veel portrettisten waren in de 19de eeuw schilder en fotograaf tegelijk. Verrassend veel schilders werkten naar foto's, een feit dat zij meestal probeerden te verbergen of waarmee zij tenminste niet te koop liepen. Het zeer grote, kleurrijk geschilderde spektakelstuk van de 19de eeuw ontstond wellicht uit de drang iets te maken wat de fotograaf (nog) niet kon. Bekijk het schilderij van de Franse schilder Thomas Couture (Decadente Romeinen 1847) hierboven. De afmetingen zijn 472 x 772! Hoe meer de fotograaf wel kon, des te meer zien we bij de vervaardigers van het ezelschilderij 'niet-natuurgetrouwe' stijlen en genres ontstaan. In onze eeuw worden die zelfs dominerend. De l'art pour l'art theorie doet zijn intrede.

Louvre: Venus van Milo
Toen de industriële bourgeoisie in de 19de eeuw de staatsmacht in handen kreeg traden er wijzigingen op in het maken en vertonen van afbeeldingen:
  • Een scherpe scheiding komt tot stand tussen 'kunst' en 'niet-kunst'. Kunst wordt een apart domein, losstaand van de 'gewone' werkelijkheid. De vulgariteit van het massaproduct brengt estheten vaak tot wanhoop.
  • Het verschijnsel 'museum' doet zijn intrede. Openbare gebouwen, speciaal gebouwd en ingericht om kunstwerken te herbergen en tentoon te stellen worden een vast attribuut van elke stad die zichzelf respecteert, sinds de Franse Nationale Conventie in 1793 besloot in het Louvre een openbare kunstverzameling te openen.
  • Kunstschatten uit kerken, adellijke paleizen en veroverde of gekoloniseerde landen worden opeengehoopt en massaal getoond: wapenbuit, trofeeën.
  • Het esthetisch plezier dat zij verschaffen krijgt de nadruk, hun oorspronkelijke functie en contekst wordt onzichtbaar.
  • Belangrijk progressief aspect: de mogelijkheid wordt geopend het kunstwerk te 'socialiseren', voor iedereen evenzeer toegankelijk, en genietbaar en bruikbaar te maken. Aan de ideologie waarmee een en ander wordt gemotiveerd en verdedigd valt vooral op: het museum dient er toe het inzicht en de kennis van 'het volk' op een hoger peil te brengen. Het verschil tussen begenadigde ingewijden en domme massa's wordt daarmee impliciet als een bestaand feit gepropageerd.

 

Samenstelling bronmateriaal uitsluitend en alleen ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het profiel C & M voor havo en atheneum en tehatex. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Bron Over de functie van kunst en musea. Museumjournaal 17-4-1972 A Blankert, Carry van Lakervelt.

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.

02/02/2010 last update