Allemaal romantici en vrouwenverslinders

Isabelle Adjani in Camille Claudel
Ze heet Anouk, en ze heeft moeite met relaties. In de Talpa-serie Gooische vrouwen hebben we haar zien rollebollen, twijfelen, en 's nachts klei zien kneden, want inspiratie is nu eenmaal niet aan een burgerlijke levensstijl gebonden.

Iedere tv-kijker zal herkennen waar zij voor staat: Anouk is, natuurlijk, kunstenares. Vorig jaar was er immers iets soortgelijks in een populaire serie te zien. Tegen het eind van Sex and the city dook het karakter van de Russische kunstenaar Aleksandr Petrovsky op. je zag hem in nachtelijke sessies verbeten aan het werk. Zijn geliefde Carry liet zijn woede-uitbarstingen over zich heen gaan, want er was immers ook zijn mysterieuze blik, zijn onweerstaanbare charme. En tsja, bij was nu eenmaal kunstenaar, en die zijn altijd nogal moeilijk.
Het is een beeld van de kunstenaar dat het uitstekend doet op tv en in film. Biopics over grote kunstnamen (Camille Claudel bijvoorbeeld) staan gegarandeerd vol met stormachtige seks, psychologische kwellingen en een leven vol tegenslagen. Tussendoor zien we de buitenwereld in verwarring staan voor hun artistieke producten, die zijzelf echter tot op grote filosofische hoogten weten te verdedigen. Wanda in Paula van der Oests Zus & zo slaapt met de man van haar zus, terwijl ze obsessief verder knutselt aan haar installaties met sperma en menstruatiebloed.

Kunstenares Anouk uit de Talpa serie
Kunst is een beetje gek, zo lijkt de gedachte, en de kunstenaar is dat zelf dan natuurlijk ook. In 2005 kwam The Guardian zelfs met een 'wetenschappelijk bewijs' van deze visie aanzetten. Een legertje psychologen had nu echt vastgesteld dat kunstenaars een beetje gek zijn, en écht met heel veel verschillende partners naar bed gaan. Uiteraard stond een foto van veelvraat Picasso bij de tekst. Hoe hard het onderzoek is, maakt eigenlijk niet uit: het past opvallend goed bij het image van de kunstenaar, dat in feite pas 150 jaar oud is.
Het begon rond Lord Byron, dát werd het type echte kunstenaar: de romanticus en vrouwenverslinder die zichzelf desnoods de dood injaagt voor een ideaal. En Baudelaire liep met groen haar door Parijs. Het waren uitzonderingen, maar het paste bij de status die kunst zichzelf wilde aanmeten: buiten de maatschappelijke orde. Seks en wonderlijk gedrag waren in de Victoriaanse samenleving de uitgelezen ingrediënten voor dit opstandige beeld. Vanaf de jaren zestig deden legioenen kunstenaars hun best het in feite al vergeelde cliché na te leven.

De huidige werkelijkheid lijkt inmiddels omgedraaid: dit is een tijd waarin 'spannend leven' opeens voor iedereen toegankelijk is, terwijl veel kunstenaars daarentegen stevig verankerd zitten in een netwerk van subsidies, prijzen en contracten.

Misschien wordt over een eeuw daarom wel onderzocht hoeveel kunstenaars heel ijverig van 9 tot 5 werken en hoeveel er gelukkig getrouwd zijn. En dan wordt er vast ook een film over de immer ernstige Mondriaan gemaakt.

Bron: Merlijn Schoonenboom (De Volkskrant)

Samenstelling van het bronmateriaal voor de vaklokalen uitsluitend en alleen ten behoeve van de vak ckv-1 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum en het vak ckv vmbo en de kunstvakken uit het profiel C&M. (CKV 2/3 en tehatex) en uit de onderbouw het vak beeldende vorming. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. 

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten, afbeeldingen ed? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven. In plaats hiervan geven we onder aan de pagina ruimte voor een eigen invulling of verwijzing naar internetpagina's.

02-02-2010