De lezing voor de "Centrale Unie van de Toegepaste Kunsten in de Industrie" |
In Frankrijk maakten de Japanse producten op de Parijse wereldtentoonstelling van 1867 diepe indruk. De lezing voor de Centrale Unie van de Toegepaste Kunsten in de Industrie, waaruit hieronder een fragment volgt, is een aansporing voor alle producenten om lering uit het Japanse voorbeeld te trekken. de Parijse wereldtentoonstelling van 1867 |
Wel, Mijne Heren, blader in deze albums, bekijk deze kamerschermen, bezie deze bescheiden vellen, bestudeer al de produkten van de Japanse nijverheid, meubels, ivoren, porseleinen voorwerpen, lakwerk, bronzen en u zult spoedig tot de ontdekking komen dat de voornaamste kenmerken van de Japanse decoratieve kunst zijn: 1 . De afwezigheid van symmetrie, 2. De stijl, 3. De kleur.
Laten we dan meer in
het bijzonder conclusies trekken uit de Japanse kunst. Laten wij ons te
binnen brengen dat haar wezenlijke kenmerken de a-symmetrie, de stijl, de
kleur en verder de vindingrijkheid, de verbeeldingskracht zijn die de knap
gekende en duchtig bestudeerde natuur transformeren en haar voegen naar de
expressieve behoeften van de kunst; Ze hebben de liefde voor de kunst onvoorstelbaar ver opgevoerd. Niet alleen wat betreft het zien hebben ze de zeldzaamste genoegens bereid, de kostelijkste geneugten door alle rijkdommen, alle begoocheling, alle betovering van de kleur ten toon te spreiden maar ze zijn nog verder gegaan en hebben wat ik zou willen noemen de esthetiek van de tastzin ontdekt. De vormen van de door hen vervaardigde objecten worden met verfijning berekend om alle verfijningen van de tastzin op te wekken en te strelen. Hun kleine meubels, hun kistjes, hun
juwelen, van altijd vernuftige en immer gevarieerde vormgeving; hun
bekoorlijke amuletten, hun knopen, zo gezocht om hun motief en uiterlijk;
al die kleinigheden zetten aan tot en roepen bij wijze van spreken om
gestreeld te worden. Men zou denken dat zo'n voortdurend daarmee bezig zijn de
Japanse werken een buitengewoon flauw karakter moet geven. Het
tegengestelde doet zich voor en inderdaad, met de zuiverheid van oordeel
en smaak die hun eigen is, zijn de Japanse kunstenaars er in geslaagd die
tinteling van de vorm te doen uitkomen door de accentuering van het
energieke karakter van de tekening en eveneens door het onverwachte van de
combinaties die ten grondslag liggen aan de architectuur, die in- en
uitwendige constructie van diezelfde voorwerpen. Zij wekken bij de
liefhebber het idee van kracht en stevigheid; zij wekken de illusie, het
gevoel van diepte door de geest en nerveuze lijn van de tekening.
Maar wat bij de
industriële fabricage overheerst zijn in de eerste plaats de
vindingrijkheid en onuitputtwelijke verbeeldingskracht, die zich bewijzen
in het onophoudelijk varieren van de vormen van de voorwerpen en toch
nauwgezet het principe van hun functie respecteren door zich allereerst te
voegen naar de functie die ze moeten vervullen, door een zorgvuldige
aanpassing aan het gebruik, aan het nut waarvoor ze gemaakt worden. Men
ervaart dan ook steeds bij een kunstwerk dat uit Yedo komt een werkelijk
esthetisch genot en proeft volop de bevrediging die een perfect werkstuk
geeft. En nu, Mijne Heren,
wat kan het resultaat zijn van deze voordracht over Maar ik geloof dat u deze subtiele en betoverende ideeën zult bestuderen, deze beginselen van een wetenschappelijke benadering en van een zo diepgaand besef van kunst en dat u die aan zult weten te wenden, zult weten te verruimen, te vervolmaken, aan te passen aan onze doeleinden, voor de allerhoogste glorie van de Franse smaak en voorspoed van onze industrie op de wereldmarkt. Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het profiel cultuur en maatschappij voor havo en atheneum. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven. 02-04-2010 CKV-2 digischool |