Beelden uit het moderne leven

De eis van kunstcriticus Charles Baudelaire aan de schilders van zijn tijd:
  • Beelden uit het moderne leven laten zien, in plaats van steeds maar weer achterhaalde mythologische historiestukken,
  • Inhoudelijk moet het gaan over de eigen, tegenwoordige tijd, maar de daarbij gebruikte artistieke middelen moeten boven de tijd uitgaan, in zekere zin dus 'klassiek' blijven.

In de moderne kunst komt het erop aan eigentijdse thema's te laten versmelten met het kunsthistorische arsenaal aan uitdrukkingswijzen.

Bekijk hieronder van Eduard Manet "Le dejeuner sur l'herbe" 1863

Video fragment 1 Eduard Manet "Le dejeuner sur l'herbe" De Salon

Video fragment 2 Eduard Manet "Le dejeuner sur l'herbe" De Salon des Refusés

Video fragment 3 Eduard Manet "Le dejeuner sur l'herbe" Manet wordt schilder van het Moderne Leven!

Video fragment 4 Eduard Manet  Le dejeuner sur l'herbe en zijn model

Video fragment 5 Eduard Manet  Le dejeuner sur l'herbe en klassieke invloeden van Raimondi en Titiaan

Manet werd het prototype van de 'moderne schilder' in de zin van Baudelaire. Zijn beroemde schandaaldoek dat in 1863 op de Salon des Refusés hing, vertoont niet, zoals de Franse titel suggereert, een picknick in het stadspark. Waar het wel licht op werpt is de veel voorkomende prostitutie in het Bois de Boulogne, waar heel Parijs weet van heeft, maar waar niemand over praat en die dus al helemaal geen schilderij waard kan zijn.

Twee burgerlijk geklede heren zitten in het bos, verdiept in een gesprek, met naast zich een naakte jonge vrouw, die de kijker zelfbewust aanstaart. Op de achtergrond staat een badende vrouw tot haar knieën in een soort vijver. Bij nadere beschouwing brengt dit merkwaardige, poserende groepje, dat bijna collage-achtig in een bostoneel geplaatst lijkt, niets dan verwarring. Duidelijk wordt dan dat het hier niet gaat om een tafereel dat de kunstenaar zo tegenkwam, maar dat het een geraffineerde enscenering betreft, die bovendien teruggrijpt op kunsthistorische voorgangers.

Marcantonio Raimondi: Paris oordeel (detail) 1516

Daarmee wordt dit uit het kunsthistorische arsenaal gelichte onderwerp thematisch in een compleet ander daglicht geplaatst en geprofaniseerd. Of anders gezegd: een werelds thema krijgt de vorm van een historisch citaat. 

Manet volgde consequent de gedachte van Baudelaire en creëerde met dit werk een modern grotestadspanorama binnen een waarlijk klassieke formulering.

Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het profiel C & M voor havo en atheneum.  Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. 

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven.

Geraadpleegde literatuur: Musee d'Orsay Abcoude 2001Martina Padberg/Video Canvas

02/02/2010 CKV-2 digischool