Arnold Hauser

Sociale geschiedenis van de kunst

Citaat:

De Romantiek wilde een verloren cultuur eenvoudig herhalen en tot nieuw leven wekken. De Romantiek zoekt steeds naar herinneringen en gelijkenissen in de geschiedenis, en haalt haar sterkste stimulans uit idealen, waarvan zij gelooft, dat zij in het verleden al verwezenlijkt zijn geweest. (bijv. de Middeleeuwen). Het gaat om de herbelevenis, niet alleen om het voorbeeld.

Het wereldbeeld voor de Romantiek was hoofdzakelijk statisch, onhistorisch. Sinds de Revolutie en Romantiek begon men de aard van de mens en de samenleving te zien als iets voornamelijk evolutionistisch en dynamisch. Wij en onze cultuur : een worsteling. Ons geestelijk zijn : een proces..

Over de esthetica van de Romantiek: er bestaan verschillende gelijkwaardige schoonheidstypen. Opvatting van kunstgeschiedenis als het naast elkaar en na elkaar bestaan van stijlverschijnselen, die met eigen maatstaven willen worden gemeten, en die hun waarde ontlenen aan hun eigen individualiteit.

De Griekse tragedie, de Gotische bouwstijl, de stukken van Shakespeare zijn het toevallige resultaat van door ruimte en tijd bepaalde behoeften.(Dus de schoonheid is bepaald door de tijd waarin dit is ontstaan, en door de plaats waar het is ontstaan).De ontwikkelingsgeschiedenis van de kunst is dus een proces. De Romantiek was de ideologie van de nieuwe samenleving, en gaf uiting aan de wereldbeschouwing van een generatie, die niet meer geloofde aan enige absolute waarde, die aan geen enkele waarde meer kon geloven zonder zich te bezinnen op de betrekkelijkheid en de historische bepaaldheid er van. Zij beleefde de ondergang van de oude cultuur en het ontstaan van de nieuwe cultuur als haar eigen noodlot.

De geschiedenis werd het toevluchtsoord voor iedereen die het niet eens waren met het heden. Vooral voor intellectuelen die teleurgesteld waren door het gemis aan invloed op politieke ontwikkelingen. Ze hadden te hoge verwachtingen gekregen door de Verlichting en de Revolutie. Ze waren overbodig en vluchtten in het verleden waar hun wensen en dromen uitkwamen.

De Romantiek was vooral een burgerlijke beweging. Ze had gebroken met classicisme: het hoofs aristocratische was te gekunsteld en te hoogdravend.. Het was een te verheven stijl voor de burger. Voor de Romantiek was de burger de enkele en natuurlijke maatstaf voor de mens. De literatuur was sinds de Romantiek uitsluitend bestemd voor de vrije markt: dus voor een burgerlijk publiek. Vooral in de literatuur kwam goed tot uiting: de idee van de onafhankelijkheid van de geest.

In het classicisme gold: de waarheid is schoon. De waarheid is iets van de mens: de mens is dus de maatstaf

In de Romantiek gold: niets is waar dan het schone; dus alleen schoonheid is waar. De Romantici beoordeelden het leven volgens maatstaven van de kunst, omdat zij zich daarmee als een soort priesterkaste boven de mensheid wilde verheffen. Het estheticisme is het fundamentele kenmerk van de Romantische wereldbeschouwing.

In de Romantische poëzie is het dichterlijk beeld de bron van de ideeën (niet het resultaat.) De Romantici geloofden aan een bovenzinnelijke, wereldzielachtige inspiratie en stelden hun gelijk met de spontane scheppingskracht van de taal. Zich er door laten beheersen gold als het teken van het hoogste kunstenaarschap.

Samenstelling van het bronmateriaal voor de vaklokalen uitsluitend en alleen ten behoeve van de vak ckv-1 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum en het vak ckv vmbo en de kunstvakken uit het profiel C&M. (CKV 2/3 en tehatex) Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. 

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.

02-02-2010