CKV-2

Romantiek en Realisme in de 19e eeuw.

Vragen en opdrachten

Samenstelling: © Kees Zonneveld [k.zonneveld@chello.nl]  Christelijke Scholengemeenschap Buitenveldert (CSB) (Amsterdam)

              Invalshoek 3: Kunstenaar en opdrachtgever; politieke en economische macht 

1. In de tweede helft van de 19de eeuw ontwikkelt zich niet alleen een nieuwe kunstopvatting en een nieuw type kunstenaar, maar ook ontstaan nieuwe vormen van kunstbemiddeling en kunsthandel. Welk nieuw type kunstenaar is dat en welke nieuwe vormen van kunstbemiddeling ontstaan? (4.3.1. eerste alinea).

Kunstenaar:

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

Kunsthandel

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

2. Twee kunsthandelaars slechts zetten zich in voor de moderne schilders. Paul Durand-Ruel (1831-1922)  en Ambroise Vollard (1865-1939). Vat kort samen wat hun belang was voor de schilderkunst.

Paul Durand-Ruel :

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

Ambroise Vollard :

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

3. Verzamelen van voorwerpen uit vreemde landen is niet nieuw. Vat in onderstaand overzicht samen hoe men in de geschiedenis met ‘kunst’ verzamelingen  is omgesprongen. (4.3.2).

15e Eeuw:

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

16e Eeuw:

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

18/19e Eeuw

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

 

4. 'Niets was zo boeiend als dit soort woordentwisten. Het scherpte de hersens, vervulde je met een geest drift die wekenlang aanhield, tot een idee definitief vorm had gekregen.

's Nachts kwam je het café uit en je was gesterkt in je voornemens, helderder in je denken en in opperbeste stemming'.  Schreef Monet.

Wat was zo bijzonder aan die cafés en waarom spraken het Louvre, de ‘Académie’ en de ‘Salon’, de officiële musea toch niet tot de verbeelding? (4.3.3).

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

5. Gaugain probeerde in cafe ‘Volpini’ te exposeren. Dat lukte, maar hoe werd hij aanvankelijk ontvangen door het publiek? Lees de tekst (4.3.3) en bekijk zijn schilderijen die hij maakte op Tahiti.

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

6. De 19de eeuw is het tijdperk van de uitvindingen en de euforie van de vooruitgang:  stadsverlichting, netwerken van water en gas, spoorwegen, stoommachines. De eerste grote wereldtentoonstellingen leggen het er dik bovenop. Geef in trefwoorden een korte beschrijving van zo’n tentoonstelling en wat werd er alom van verwacht? (4.3.4).

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

7. De vierde wereldtentoonstelling in 1900 levert de Eiffeltoren op. Voor sommigen het toonbeeld van optimisme, anderen verafschuwden hem. Bespreek beide kampen. (4.3.4 en 4.3.9)

Vóór:

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

Tegen:

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

8. Achteraf zijn de wereldtentoonstellingen kritisch te beschouwen. Bestudeer pagina 4.3.5 en vat de betekenis van de tentoonstellingen samen op onderstaande gebieden:

Economisch:

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

Politiek

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

Sociaal

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

Kunsthistorisch:

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

Sociaal-psychologisch: 

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

 

9. Dat niemand op een echte ‘Rietveld’ stoel gaat zitten vinden wij gewoon. Die stoel is ‘kunst’ en als je wilt zitten neem je maar een stoel van de Bijenkorf. Die stoel kan ook mooi zijn, maar is een ‘gebruiksvoorwerp’. De scheiding ‘schone’ of ‘zuivere’ kunst en ‘toegepaste’ kunst (‘kunstnijverheid’) is niet van alle tijden. Lees wat Gottfried Semper er over heeft geschreven. Wat was de motivatie van Semper, en, vat samen hoe hij die relatie ziet. (4.3.6.).

Motivatie

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

Relatie kunst en ‘toegepaste’ kunst

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

 

10. Na 1900 twijfelden velen aan het economisch nut van tentoonstellingen. Alfons Paquet verweerde zich met een economische theorie over het tentoonstellen:

'Das Ausstellungsproblem in der Volkswirtschaft'. Hij heeft het daarbij over  'Sehens- oder Schauwert'. Wat behelst zijn theorie? (4.3.7.).

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

 

11. Jean Auguste Dominique lngres, schilder,  schrijft over de ‘Salon’ eind 19e eeuw:

 

'De Salon verstikt en bederft het gevoel voor het grootse en mooie. ... (Het) is in wezen niet meer dan een schilderijenwinkel, een tot vervelens toe volgepropte bazaar, waar het zaken doen de kunst verdringt.'

 

Wat bedoelt Ingres precies, wat was de ‘Salon’ in feite en welk gevolg had zijn kritiek op het exposeren van schilderijen voor hele generaties kunstenaars in de 20e eeuw?

 

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................