William Le Baron Jenney (1832-1907)

Holabird en Roche

William Le Baron Jenney (1832-1907) had een ingenieursstudie in Parijs gevolgd.

In het Home lnsurance Building, Chicago(1883-1885) paste hij voor het eerst een volledig skelet toe met kolommen van gegoten ijzer en stalen balken. Het gebouw was negen verdiepingen hoog, dus nog geen 'wolkenkrabber', maar het systeem zou het in de toekomst mogelijk maken grotere hoogte te bereiken. In de architectuur was van de aanwezigheid van het skelet nog niets te bemerken. Fair Store, Chicago, (1890-1891) toont een verdere ontwikkeling. De kolommen zijn niet meer van gegoten ijzer maar van staal. Het gehele skelet bestaat nu uit hetzelfde materiaal, het is eenvoudig samen te stellen en vormt een sterk geheel. Naar later bleek, is het ook bruikbaar voor zeer hoge gebouwen. Gevels en binnenmuren hebben geen dragende functie meer en kunnen licht gebouwd worden. Staal is zelf onbrandbaar maar bij hoge temperatuur wordt het week en vermindert de sterkte. Door bekleding met terracotta platen of baksteen moet het beschermd worden tegen te grote verhitting. Het skelet draagt niet alleen de verticale belasting. het moet ook weerstand bieden aan de horizontale krachten, veroorzaakt door de wind.

Old Colony Building, Chicago, 1893-189Architecten Holabird en Roche.

Het gebouw heeft het 'French Cháteau'-type, ontleend aan de middeleeuwse donjon met ronde torens op de vier hoeken. Het basement is bekleed met natuursteen, daarboven is witte baksteen toegepast. 

Old Colony Building, Chicago. Plattegrond van een der verdiepingen. Op de assen A-A en B-B staan doorgaande portaalspanten voor het opnemen van de zijdelingse belasting door wind. Detail van een portaalspant met aansluitende ronde 'Phoenix'-kolommen. De 19e eeuwse constructie vereiste veel klinkwerk.

In het Old Colony Building, Chicago, 1893-'94, architecten Holabird en Roche zijn daartoe doorgaande portaalspanten aangebracht Het is een wat uitzonderlijke constructie maar dë inwendige ruimte blijft nu geheel vrij van b.v. diagonaal lopende trekstangen voor het opnemen van de windkracht.

09-23-2007 last update SGGroenewald  CKV-2