|
STELLA (1776) een stuk voor verliefden
|
 |
| Stelle, een stuk voor verliefden, zoals de volledige titel luidt, is een van Goethes jeugdwerken. Het werd geschreven in zijn Sturm und Drang~periode en staat dan ook bol van de grote gevoelens. Goethe schreef Stelle vlak nadat hij zijn verhouding met de bankiersdochter Lili Schönemann had verbroken en nam het stuk mee naar zijn nieuwe baan in Weimar, bij hertog Karl August. | |
| Die
strijd tussen 'zaken en het meisje' vinden we terug in Stelle. Al is
er in dat stuk sprake van twee meisjes: Stella en Cecilie. Het stuk
begint als de verarmde Cecilie haar dochter Lucie als gezelschapsdame
in de kost wil doen bij de teruggetrokken levende Stella, die ooit
door haar man Femando verlaten is. Cecilie en Stella vinden elkaar in
hun verdriet om hun verdwenen mannen, al weten zij niet dat het om
dezelfde man gaat. Dat verandert als Fernando terugkeert, met de
bedoeling om zich weer bij Stella te voegen. Hij ontmoet echter weer
Cecille, die hij herkent als zijn eerste vrouw en hij ziet zijn
dochter. Fernando krijgt berouw en wil vluchten om overnieuw te
beginnen met zijn familie. Als dit uitlekt moet hij Stella uitleg
geven, hij wordt zich bewust van haar schoonheid en goedheid en raakt
verscheurd tussen twee passies.
Na veel geestelijk leed en heen-en-weer-geslinger stelt Cecilie Stella voor om Fernando dan maar samen te delen. Met dat verrassende en gewaagde slot eindigt althans de versie van 1776. Later maakte Goethe het einde minder schandalig en loste hij het dilemma op door Fernando zich als romantische held voor de kop te laten schieten en Stella vergif te laten innemen. |
|
| Via het gegeven
van de driehoeksverhouding behandelt Steile in gepassioneerde,
lyrische taal allerlei vormen van liefde - en hun tegenhanger, het
verraad ervan. Er is Fernando liefde voor zijn vrouw en
dochter, die hij ooit verliet om de vrijheid te zoeken, er is zijn
passie voor Stella die hem echter ook weer die vrijheid afpakte, er is
de nietsontziende overgave van
Stella ('de engel'), er is de wijze liefde van Cecilie, die
compromissen kan sluiten en offers kan brengen, en er is de liefde van
Lucie voor haar ouders.
Het zou nu allemaal niet misstaan in een soap-opera. Maar door Goethe's taal en de emotionele manier waarop hij het conflict in Stella op de spits drijft, is het stuk nog steeds aangrijpend. |
|
| De monoloog komt uit de eerste scène van het vijfde bedrijf. Femando heeft Stella verteld dat hij weliswaar van haar houdt, maar weg zal gaan met Cecilie en zijn dochter. Stella is flauwgevallen en weer bijgekomen. Het is nacht en ze is alleen............ | |
Opdracht:
Deze gevoelens herken je? Dan is deze monoloog voor jou de juiste
keuze! Print de gehele dialoog uit en gebruik deze om je grondig voor
te bereiden. In de les en voor de klas zijn er de volgende
mogelijkheden:
|
|
Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-1 uit het algemeen deel voor havo en atheneum. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.
|
|
[uitprinten
voordat je aan je voorbereiding begint]