Filmen met een camcorder 4 (Effect en sfeer geluid, filmmuziek)

[Les 1] [Les 2] [Les 3]

Je kijkt naar een spannende scène in een speelfilm en je wordt emotioneel geraakt door wat je ziet. Als je later moet navertellen wat je zo heeft geraakt, dan vertel je meestal alleen over wat je gezien hebt. Dat er ook nog wat te luisteren is geweest ben je je totaal niet bewust. Toch heeft de filmmaker bewust geluid toegevoegd aan de scène. Maar het is jou, als kijker niet opgevallen. Dan heeft de filmer het goed gedaan. Het was sfeergeluid wat is toegevoegd.

Bij effectgeluid is dat eigenlijk precies andersom. Let maar eens op als er met een pistool geschoten wordt in een film. Dat klinkt alsof en een klein kanon wordt afgeschoten. Of als de detective een stoot met zijn vuist op de kin van de boef plaatst. Dat klinkt alsof ze met een houten hamer op een plank slaan. Het klinkt leuk, maar het is er natuurlijk bij gemaakt. Ook geluid van dingen die niet in beeld gebeuren worden er bij gemaakt. Een auto die voorbij rijdt en die de spelers in de film wel zien, maar de kijker naar de film niet. Elke auto in Amerikaanse films die de bocht om gaat, doet dat met gillende banden. Erbij gemaakt. Elke Amerikaanse afstandbediening van de TV moet een klik geluid maken. Erbij gemaakt. Dit soort geluiden worden vaak achteraf opgenomen. Dat noemen ze ‘wild’ opgenomen geluid, wat later wordt na gesynchroniseerd. En als het niet achteraf opgenomen kan worden dan wordt het er op de een of andere manier bij gemaakt. Voetstappen in een grintpad kun je nabootsen door met je vinger door de lucifers in een doosje te graaien, en dat dicht bij de microfoon op te nemen. Gekletter van hagelstenen tegen de ruit kun je maken door erwten langzaam op een harde ondergrond te laten vallen. Het geluid van een kabbelend beekje kun je namaken door met je hand door een emmer water te roeren.

Voice over: Naderhand ingesproken stem bij opname. Denk aan de vertel- of commentaar stem bij een verhaal of een documentaire. Een handige manier om iets aan de kijker uit te leggen maar wel een die de afstand tussen de kijker en het beeld / programma vergroot. Je bent je immers bewuster van het feit dat je naar een constructie kijkt en wordt zo minder in het verhaal meegesleept.

Filmmuziek kan een eenheid vormen met het beeld:
  • muziek kan een situerende functie hebben. Middeleeuwse muziek in film die speelt in de Middeleeuwen; Oosterse muziek in film "Duizend en een nacht".
  • Muziek kan de beeldcontinuiteit versterken. Breukvlakken in de montage kunnen door muziek overbrugd worden.
  • Eenheid scheppen in het verhaal. Bijv. bepaalde geluiden of instrumenten bij bepaalde personen laten horen. 

Filmmuziek kan het beeld ondersteunen:

  • Realistische toevoeging; het laten zien dat er muziek gespeeld wordt.
  • Karakterisering van tijd en/of plaats. Bijv. Amsterdam: carillon en draaiorgel. 
  • Mentale aanvulling: gedachten en emoties onderstrepen.

 

Filmmuziek kan met het beeld contrasteren:

  • Bijv. Weense wals in SF-film
  • Commentaar leveren op het beeld: de componist Prokofjev schreef muziek voor een scene vol terreur. Deze muziek werd later gebruikt voor een scene van een kindermoord.

  An der schönen blaue Donau (In dit video-fragment zie je een ruimteschip langzaam ronddraaien: de muziek is een wals)


digischool