Het begrip functioneel gebruikt men vooral voor gebruiksvoorwerpen en gebouwen. Men bedoelt er vooral mee dat een voorwerp of gebouw in gebruik en uiterlijk moet beantwoorden aan het doel waarvoor het gemaakt is.Men kan dan letten op:

• de vorm,
• de kleur,
• het materiaal.

Een voorbeeld van functioneel kleurgebruik: wijnflessen zijn donker van kleur,omdat wijn donker bewaard moet worden.

Een voorbeeld van functioneel materiaalgebruik: bestek wordt gemaakt van glad en roestvrij materiaal, zodat het schoongemaakt kan worden en duurzaam is.

Een voorbeeld van een functionele vorm: een mes heeft een lemmet en een heft om te snijden en om het te kunnen vastpakken.

De vorm van de gebruiksvoorwerpen wordt dikwijls bepaald door de eisen, die ons lichaam daaraan stelt. Een lepel waar je soep mee eet is rond of ovaal van vorm en heeft een maximum grootte, anders zou hij niet in je mond passen. De lengte van onze onderbenen geeft aan, hoe hoog van de grond gerekend, een stoel moet zijn. De lengte van onze bovenbenen bepaalt hoe diep de zitting moet zijn.

De studie die zich bezig houdt met het uitrekenen van maten en verhoudingen van het menselijk lichaam in relatie tot gebruiksvoorwerpen heet ergonomie. Ontwerpers van stoelen moeten rekening houden met wat ergonomen zeggen. De vorm van gebruiksvoorwerpen heeft dus te maken met het lichaam, dat in de loop der tijd nauwelijks is veranderd. Daarom zijn veel gebruiksvoorwerpen in de loop der eeuwen ook nauwelijks veranderd: aan gereedschap als zagen, messen, pistolen en haardrogers zitten handvatten, aan kopjes zitten oren. Eeuwenlang worden dezelfde vormen gebruikt, omdat het noodzakelijk was en nog steeds is om voorwerpen goed te kunnen vasthouden.

07-03-2004 last update by digischool/beeldende vorming