Eindhoven was vroeger een klein rotstadje maar het is doordat Philips in 1891 zijn fabriek daar vestigde, de Nederlandse lichtstad geworden. Aan Eindhoven hebben we de gloeilamp, de radio, de tv en de voetbalvereniging PSV te danken. Maar ook de Karel I sigaren, gefabriceerd door Henri Jacob Van Abbe (1880 - 1940). Die rijke sigarenfabrikant was een kunstminnaar. Hij was dol op het Nederlandse en Vlaamse expressionisme en kocht werken van kunstenaars die hij persoonlijk kende. Het ging hem dus vooral om moderne kunst. Hij wilde zijn enthousiasme daarvoor delen met zijn medeburgers en daarom schonk hij in 1936 Eindhoven het Van Abbemuseum. Na de tweede wereldoorlog kreeg het wereldwijd bekendheid als modern kunstmuseum, omdat bij aankopen vooral de nadruk werd gelegd op moderne, expressionistische kunst die niet in gelijksoortige musea als het Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam of het Stedelijk in Amsterdam te zien was. Het hoofdaccent bij het expressionisme ligt op de schilderkunst en de grafiek, waarbij vooral de spontane emotie door de kunstenaar tot uitdrukking (expressie) wordt gebracht. En het is indrukwekkend werk daar in het Van Abbe!
Zo hangt er een spannend naakt * dat Jan Sluyters in 1931 maakte. Sluyters vader, een houtgraveur, sleurde hem al jong mee naar musea. Daardoor gestimuleerd, ging hij tekenen. Hij won in 1904 een belangrijke Nederlandse kunstprijs, de Prix de Rome, waardoor hij in Rome kon gaan studeren. Het is nu nog steeds een grote eer die prijs te winnen, trouwens. Sluyters is daarna vaak in Parijs geweest. Parijs was in het begin van de vorige eeuw, méér dan Rome, voor jonge kunstenaars een bron van inspiratie. Hij schilderde landschappen en bloemen, maar werd toch vooral beroemd door zijn goed getroffen portretten en vrouwelijke naakten.
 |
Maar dan moet je ook even kijken naar het volgende schilderij. Ook een vrouw, niet naakt zo te zien en in een totaal andere trant geschilderd: Femme en vert *. Dit portret is door Pablo Picasso, een Spanjaard die in Parijs woonde, gemaakt. Het schilderij werd in een latere periode en door een andere directeur van het museum aangekocht. Deze eigenaardige stijl, waarin het vrouwengezicht vanuit diverse vlakjes is opgebouwd, heet kubisme omdat het lijkt of het uit allerlei kubusjes is samengesteld.
Ook het Van Abbe wordt uitgebreid. Via de website kun je er virtueel rondlopen maar je kunt er pas eind 2002 écht weer in.
Elly Cassee
Zie:
