Zoeken naar cultuur in Nederland
 
  Reis door cultuur in Nederland
 
  over cultuurwijs abonneer
 
home
terug
opnieuw zoeken
opnieuw zoeken

Het Biografisch Woordenboek van Nederland: een leesboek en een naslagwerk

Eigenlijk is de term 'woordenboek' misleidend. In het Biografisch Woordenboek van Nederland, kortweg aangeduid als BWN, wordt namelijk niet de betekenis van woorden verklaard. Je vindt er alleen korte levensbeschrijvingen, met een lengte van twee à drie bladzijden, van bekende en minder bekende Nederlanders.

Domela Nieuwenhuis 
Marga Klompé 
Ingenieur Cornelis Lely 
Wilhelmina
Ruijs de Beerenbrouck
Groen van Prinsterer
Afbeeldingen afkomstig uit de collectie van het Nationaal Archief, Den Haag
Alle mensen in het BWN hebben in de periode tussen 1850 en 2000 op de meest uiteenlopende terreinen een rol van enige betekenis gespeeld in Nederland. Het gaat daarbij niet alleen om politici, ondernemers, wetenschappers of kunstenaars, maar ook om voetballers, filmactrices, cabaretiers of bekenden van radio en televisie.
Een 'gewoon' woordenboek en een biografisch woordenboek zijn allebei naslagwerken, waarin op alfabetische wijze geordende informatie is bijeengebracht. In het BWN kunnen dus bepaalde feiten worden opgezocht: bijvoorbeeld wanneer Joop den Uyl minister van Economische Zaken was, waar de beeldschone spionne Mata Hari werd gefusilleerd, op welke leeftijd liedjeszanger Johnny Jordaan één oog verloor, in welke jaren Jaap Eden wereldkampioen hardrijden op de schaats werd of hoeveel personen er door de Leidse seriemoordenares 'Goeie Mie' met arsenicum van het leven werden beroofd.

Behalve als naslagwerk is het BWN ook te gebruiken als leesboek. Al zoekend kom je er vele boeiende en bewogen levens tegen, zoals dat van de kleurrijke toneelspeler Ko van Dijk, de frauderende ondernemer Lodewijk Pincoffs, de mysterieuze gebedsgenezeres Greet Hofmans, de onverschrokken marineofficier Karel Doorman of de overtuigde nazi-handlanger Meinoud Rost van Tonningen.
Zij die het BWN op deze manier, als leesboek, willen gebruiken, kunnen het best de gedrukte versie doorbladeren. De vijf delen die inmiddels zijn verschenen, staan in bijna alle bibliotheken op de plank of zijn te bestellen in de boekhandel.
Degenen die het BWN daarentegen als naslagwerk willen gebruiken, doen er beter aan de digitale versie op internet te raadplegen. Een kleine tweeduizend biografieën zijn nu op beeldscherm beschikbaar. De on line-versie biedt de mogelijkheid de teksten op verschillende manieren te doorzoeken. Zo kan je bijvoorbeeld alle marineofficieren selecteren die in Nederlands-Indië dienden of alle feministes die vóór 1940 zijn overleden. Aan een aantal biografieën is bovendien een portret van de beschreven persoon toegevoegd, zodat je een indruk krijgt hoe de betrokkene eruit heeft gezien.

 Jos Gabriëls


 
Instelling:
Instituut voor Nederlandse Geschiedenis