Dat laat meteen de kracht van de gids voor alledaagse kennis op internet zien. Een dergelijk naslagwerk zul je niet snel in de boekhandel tegenkomen want niemand heeft het nodig. Het was een soort handleiding waar je zaken in kon terugvinden die je ooit was vergeten te leren en nu aan niemand meer kon vragen. Je kon er bijvoorbeeld in opzoeken hoe lang je een ei moet koken. Of hoe je een knoop terug aan een kledingstuk naait. Of hoe je.. ja, dat weet ik dus niet meer. Het betrof namelijk zulke vanzelfsprekende zaken dat ik er geen een meer kan verzinnen. Dat is immers het kenmerk van vanzelfsprekendheid, je denkt er niet meer over na, het is een logische uitkomst, het kan niet anders zijn dan zo.
Probeer zelf maar eens dingen te bedenken die iedereen weet maar waarvan de kans bestaat dat iemand ze niet weet. En dan bij voorkeur praktische zaken. Dat blijkt nog knap lastig.
Ooit verzorgde ik een radioprogramma dat ging over wat ik noemde het mysterie van het alledaagse. Over het leven van mussen bijvoorbeeld. Wat zijn dat eigenlijk voor beesten? Of er kwam een geoloog uitleggen uit wat voor soort stenen de stad is opgebouwd. Die bleken uit de hele wereld te komen. Een restaurant in een buitenwijk bijvoorbeeld dat volledig was opgetrokken uit stenen die speciaal waren opgehaald uit een vallei in China. In de tegels van een groot winkelcentrum bleek je fossielen te kunnen zien. En zo meer.
Op een dag ging het over water. Daar valt van alles over te zeggen tot en met dat de volgende grote oorlog op deze planeet wel eens over water zou kunnen gaan. Maar het verbluffendst vond ik het antwoord op de vraag wat er nu eigenlijk zo fascinerend is aan water. De deskundige keek me even aan en zei: "dat het elkaar altijd opzoekt". Er viel een stilte. Daar had ik nou nooit aan gedacht. De gast in de studio vervolgde dat er daarom beekjes, rivieren, oceanen bestaan en dat zonder die eigenschap van water er nooit leven mogelijk zou zijn. Of althans niet zoals we het nu kennen.
Die onwetendheid geldt trouwens niet alleen voor mij. Tik in bij Google "eigenschap van water" en het duurt even voordat je het fenomeen tegenkomt. Het ligt kennelijk zo voor de hand dat niemand ooit de moeite heeft gevonden het op te schrijven en op internet te zetten. Of Google vindt het zo vanzelfsprekend dat het pas op de vijfde plaats komt.
Wat me op de vraag brengt of er eigenlijk een museum voor water bestaat. Er zijn immers musea voor Barbiepoppen, stropdassen en luciferdoosjes. Het antwoord blijkt nog niet zo eenvoudig te vinden. In Japan is er eentje, vermoedelijk. Misschien dat er niemand naar een museum over water wil gaan, ikzelf ook niet moet ik eerlijk bekennen. Maar het al dan niet bestaande museum over water is tenminste nog vindbaar. De gids voor alledaagse kennis waar ik eerder over sprak blijk ik niet meer te kunnen achterhalen. Niet omdat hij niet meer bestaat maar omdat ik niet kan bedenken hoe ik het kan achterhalen. Ieder trefwoord dat ik verzin levert tienduizenden hits op. Waarom kan ik het niet vinden? Omdat het gaat om dingen die iedereen weet. Pas over honderd jaar, als de kennis verloren is gegaan en knopen niet meer worden aangezet, kun je zo'n gids weer makkelijk vinden.
Francisco van Jole
