Wat: Sommigen noemen het een omvallende poort, maar de kunstenaar zelf ziet het eerder als een omhoogkrullend deel van de weg. Erachter ligt namelijk nog een stuk van de oude Zuiderzeeweg, aangelegd in de jaren dertig. Marcel Smink heeft hem laten bestraten met dezelfde betonnen klinkers als waaruit de poort is opgetrokken. Zo komt de weg als het ware omhoog en wordt poort. Een swingende poort, want het bouwwerk heeft ontegenzeggelijk een uitdagende beweging in zich. Het helt naar voren, en zijgt tegelijkertijd opzij. Precies die tordering, zoals Smink het noemt, was voor de metselaars die de poort zouden maken moeilijk bevatten.
'Pas toen ze er een klein model van zagen, begrepen ze wat ik bedoelde', vertelt Smink. 'Vervolgens hebben ze het perfect uitgevoerd. De vallende kant hebben ze blind moeten metselen, tegen een houten mal aan. Ze konden dus niet zien hoe de muur er aan de goede kant uit kwam te zien. Dat was lastig omdat ik een patroon had bedacht: de lichtere stenen in de muur vormen steeds in viertallen een kruis.'
Marcel Smink houdt niet van beelden op sokkels. Althans niet in de openbare ruimte. Hij vindt dat een publiek kunstwerk logisch verankerd moet zijn in z'n omgeving. Dat is hier goed gelukt, vindt hij, want die weg lag er al, en een poort is een vanzelfsprekend bouwwerk. Hij houdt ook rekening met het feit dat het wordt gezien door veel verschillende mensen.
Smink: 'Het is net als met het boek 'In de naam van de Roos' van Umberto Eco. Dat kun je lezen als een roman, als een detective en als een filosofisch werk. Zo'n gelaagdheid probeer ik ook in mijn beelden aan te brengen. Deze poort kun je bijvoorbeeld gewoon zien als een folly, een merkwaardig object in een verkeerslandschap. Je kunt het ook opvatten als een signaal voor automobilisten die van de snelweg komen: u nadert een andere wereld, het wordt tijd voor een trager tempo. Maar je kunt het beeld ook zien als monument, een eerbetoon aan die oude Zuiderzeeweg.
Wie: Marcel Smink (1969). Meer werk is o.a. te zien in Almere-Haven (tafel met dolfijn), in Bleiswijk voor de Dienst Domeinen (rund met vier wielen), in Delft op de markt (blauw glazen hart) en in Zaltbommel aan de Waalkade (borstbeeld).
Waar: IJdoornlaan, A10, afslag Nieuwendam
Karin van Munster
