Zoeken naar cultuur in Nederland
 
  Reis door cultuur in Nederland
 
  over cultuurwijs abonneer
 
home
terug
opnieuw zoeken
opnieuw zoeken

Pikante hondjes?

Op heel wat Nederlandse schoorsteenmantels stonden ze in de 19de eeuw: aardewerken hondjes. Maar de trotse eigenaressen waren zich niet van bewust dat die hondjes in hun thuisland, Engeland, niet alleen voor de sier waren maar ook voor een heel ander doel werden gebruikt.

Stel poedels van aardewerk, Staffordshire, 19de eeuw, collectie Zuiderzeemuseum, Enkhuizen

Zo'n stel hondjes, een met de kop naar rechts en een met de kop naar links, was een geliefd souvenir. Zeevarende familieleden namen ze mee uit Engeland voor hun moeder, hun vrouw of hun geliefde. En in Nederland kregen ze een ereplaats op de schoorsteenmantel, aan iedere kant een. Bij bijna alle musea, die iets met scheepvaart te maken hebben, zitten er van die hondjes in de collectie.
De aardewerkfabrieken in Staffordshire in Engeland voeren er wel bij: duizenden hondjes, vooral spaniëls en poedels, werden er geproduceerd. Het witte aardewerk werd in mallen gegoten en hier en daar versierd met wat kleur.
Dat de hondjes in Engeland misschien voor heel andere doeleinden werden gebruik wisten de goede gevers niet, en als ze het al wisten hielden ze dat voor het thuisfront geheim. Het verhaal wil dat de hondjes een geheim teken waren voor minnaars en hoerenlopers. De hondjes stonden in de vensterbank. Keken ze naar buiten dan was dat een teken dat de vrouw des huizes niet beschikbaar was. Maar keken ze naar binnen, dan was de kust vrij.
Er is nog een andere, minder pikante, verklaring voor de populaire hondjes in de vensterbank. Keken ze naar buiten dan moest de zeeman nog thuiskomen, keken ze naar binnen dan was hij thuis.

Annemarie Vels Heijn



 
Instelling:
Digitaal Erfgoed Nederland
 
Publicatiedatum:
19 december 2003