Zoeken naar cultuur in Nederland
 
  Reis door cultuur in Nederland
 
  over cultuurwijs abonneer
 
home
terug
opnieuw zoeken
opnieuw zoeken

Sinterklaas

Op 5 december is het in Nederland Sinterklaasavond. Zo'n 65% van de bevolking viert dan de 'verjaardag' van Sinterklaas en iedereen geeft elkaar uit naam van de goedheiligman cadeautjes.

Sinterklaasfeest
De Sinterklaasviering bestaat uit een aantal elementen: de aankomst van Sint Nicolaas drie weken voor 5 december, het zetten van de schoen en op Sinterklaasavond de pakjes- of surpriseavond. Het uitdelen en eten van chocolade, snoep en speculaas is vaste prik.  

 

Sint Nicolaas te paard, omringd door kinderen, Noord-Nederland, ca 1800, ingekleurde houtsnede, collectie Museum Catharijneconvent

Het Sinterklaasfeest heeft een lange geschiedenis. Het bestaat al meer dan 700 jaar, zo blijkt uit archiefstukken. Scholieren van de Utrechtse Domschool kregen al in de 14de eeuw ter gelegenheid van het feest van Sint-Nicolaas nieuwe kleren. Vanaf 1427 werden in de Utrechtse Nicolaaskerk op 5 december schoenen gezet. Rijke Utrechters legden er cadeautjes in. De opbrengst werd verdeeld onder de armen.

Goedheiligman
Er is niet veel bekend over het leven van de heilige Nicolaas. Hij
was in de vierde eeuw bisschop van Myra in Klein-Azië (nu Zuidwest-Turkije). Al in de zesde eeuw werd hij als heilige vereerd in het Byzantijnse Rijk en in de tiende eeuw ook in het westen. Nadat zijn relieken in de elfde eeuw naar Bari (Italië) waren overgebracht, verbreidde zijn verering zich over heel West-Europa. Zijn sterfdag op 6 december was in de Middeleeuwen een grote feestdag. Zoals bij veel grote feesten begon men al op de avond ervoor (5 december) met de festiviteiten.

De wonderen van Nicolaas
De vele wonderverhalen die na zijn dood rond het leven van deze heilige ontstonden, maakten Nicolaas tot beschermheilige van alle mogelijke groepen in de samenleving (zeelieden, kooplieden, ongehuwde vrouwen, kinderen, enz.). Het verhaal bijvoorbeeld dat hij drie kinderen, die door een slager waren geslacht en in een pekelvat waren gestopt, weer tot leven wekte, maakte hem tot beschermheilige van kinderen; de legende dat hij drie meisjes redde van de prostitutie door tot drie keer toe 's nachts heimelijk een zak met goud door het raam te werpen (als bruidsschat) bezorgde hem het patronaat van ongehuwde meisjes en hoeren. Het traditionele aan kinderen vertelde verhaal over de nachtelijke bezoeken van Sinterklaas waarin hij geschenken komt brengen, gaat waarschijnlijk terug op deze legende.

Anite Haverkamp

Internet
Kijk ook op de website van Anno voor meer informatie over Sinterklaas.



Hoofdartikel:
•  Religieuze feestdagen
Zie ook..
 
Instelling:
Museum Catharijneconvent
 
Publicatiedatum:
22 december 2004