Zoeken naar cultuur in Nederland
 
  Reis door cultuur in Nederland
 
  over cultuurwijs abonneer
 
home
terug
opnieuw zoeken
opnieuw zoeken

De chimaera

Dit klassieke vuurspuwende monster heeft de kop van een leeuw en het lijf van een geit. Uit het midden op de rug steekt een geitenkop. Voorts heeft het hybride beest de staart van een draak of een staart met een slangenkop. Al met al kon het monster dus drie koppen hebben.

De chimaera is een oeroud symbool van de elementaire chaos en de gevaren van land en zee. Het monster gold bij de klassieken ook wel als voorteken van stormen, schipbreuk en natuurrampen, met name van vulkanische uitbarstingen. 

 

Kan in de vorm van een Chimaera, Noord Italië, ca. 1600, brons,
hoogte 21 cm, Museum Boijmans Van Beuningen Rotterdam

Samengestelde dieren hebben vaak meervoudige functies: ze combineren verschillende krachten en symboliseren zo de fundamentele eenheid van het bestaan. Zo kan de chimaera ook de seizoenen: lente, zomer en winter verzinnebeelden.
In de Middeleeuwen was het monster vooral een symbool van duivelse krachten. Volgens Jacob van Maerlant is de chimaera een van de vele diersoorten die voorkomen in het woeste Babylonië. Een vreemder dier is er bijna niet, aldus Van Maerlant; het staat hoog op de voorpoten, maar heeft een laag achterlijf. 'Hoedt u voor dit duivelsgebroed!', zo eindigt hij zijn beschrijving.
Het monster chimaera bleek vroeger al zo fantastisch dat zijn naam reeds snel synoniem werd met 'hersenspinsel' of 'droombeeld'.

Chris Will



 
Instelling:
Museum Boijmans van Beuningen