De VOC in Azië

Projectpakket de Gouden Eeuw

Aelbert Cuyp Een opperkoopman van de VOC Ca. 1640-1660 Rijkmuseum, Amsterdam

In Azië bouwde de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) een netwerk op van honderden vestigingen, van simpele kantoortjes en pakhuizen tot imponerende machtsbolwerken. Het centrum van de VOC werd Batavia op het eiland Java, nu de Indonesische hoofdstad Jakarta. De hoogste VOC-functionaris in Indië was de gouverneur-generaal. Hij waakte over de belangen van het bedrijf in Azië en bewoonde het 'Kasteel van Batavia', een vesting met werkplaatsen, pakhuizen en woningen voor het personeel.

De handel van de VOC werd niet altijd vreedzaam gevoerd. De onderneming mocht van de Nederlandse overheid gewapend optreden om haar belangen te verdedigen. Niet alleen werd strijd geleverd met Engelse, Spaanse en Portugese concurrenten, ook tegen de Aziaten werd geweld gebruikt. Als plaatselijke heersers geen handelsverdrag met de VOC wilden sluiten, werden ze gedwongen. De bevolking van de Molukken werd op deze manier verplicht om nootmuskaat, foelie en kruidnagelen voor de VOC te verbouwen. Verzet werd bloedig neergeslagen. Gouverneur-generaal Jan Pieterszoon Coen liet in 1621 het grootse deel van de onwillige bevolking van enkele eilanden doden. De overlevenden dreef hij van hun eiland.