zoeken
mail a friend








Jugendstilvilla Rams Woerthe

Uitbundige decoratieve ornamenten, grillig slingerende vormen, figuren uit de planten- en dierenwereld en asymmetrische elegante vormen zijn kenmerkend voor Jugendstil. Deze kunststroming kende van 1895 tot 1915 een korte maar hevige bloeitijd. Villa Rams Woerthe in Overijssel is een stille getuige hiervan.

 
Klik voor een grotere afbeelding
Foto: Gemeente Steenwijkerland
Een droom gebouwd

Jan Hendrik Tromp Meesters kon dankzij een grote erfenis zijn droom verwezenlijken. Hij liet een villa in zwierige Jugendstil bouwen aan de Gasthuislaan in Steenwijk: Rams Woerthe. In 1899 betrok hij dit door A.L. van Gendt uit Amsterdam ontworpen woonhuis. De bouw had ruim 75.000 gulden gekost.

Grillig slingerende vormen
De Jugendstil of Art Nouveau kan worden gezien als een reactie rond 1900 op de vele neostijlen uit de 19de-eeuw. Men zocht naar iets nieuws en de grillig slingerende aan de plantenwereld ontleende vormen gelden als kenmerken voor deze stijl. Door critici werd het spottend de slaoliestijl genoemd, vanwege het bekende affiche dat Jan Toorop ooit voor de Nederlandsche Oliefabrieken te Delft maakte.
Een echt zuivere Jugendstil - die gedurende de periode 1895-1915 in zwang was - bestaat overigens niet. Welk gebouw men ook bekijkt, de invloed van voorgaande stijlperiodes en vaak ook invloeden uit het buitenland blijven zichtbaar. In Rams Woerthe is dat te zien bij de imitaties van vroeg 18de-eeuwse schouwen die men destijds in de vertrekken plaatste.
Het vakwerk met stucwerk in de puntgevels roept weliswaar herinneringen op aan de Engelse landhuisstijl, maar de champignonvormige ingangspartij van de villa geldt weer als echt Jugendstil. Ook zuiver Jugenstil is het fraaie, door Van Gendt ontworpen, ijzeren toegangshek.

 
Klik voor een grotere afbeelding
 
Klik voor een grotere afbeelding

Detail van plafond. Klik voor hele afbeelding.
Foto: Ben Vulkers

Detail van glas-in-lood. Klik voor hele afbeelding.
Foto: Ben Vulkers

 
Klik voor een grotere afbeelding
Foto: Ben Vulkers
Ornamenten van papier-maché

In het interieur zijn kosten nog moeite gespaard. Centraal ligt de monumentale hal waaromheen zich allerlei vertrekken bevinden, zoals de salon, de herenkamer en de eetzaal. De bovenverdieping wordt bereikt via een majestueuze eikenhouten bordestrap. Meesters gaf de Gooise kunstenaar Co Breman de opdracht om op de wanden schilderingen aan te brengen die te maken hadden met het agrarisch bedrijf. Opmerkelijk zijn voorts de vele decoraties in de hal in de vorm van uilen, hagedissen en katachtigen. Boven het bordes van de trap bevindt zich een fraaie glas-in-loodvoorstelling die daar werd aangebracht door de uit Delft afkomstige A. le Comte.
De ornamenten in de plafonds van de verschillende vertrekken zijn niet van stucwerk maar van papier-maché. Hoewel er in die tijd in Nederland verschillende fabrieken waren die dat konden maken, liet Meesters hiervoor vaklieden uit Spanje en Italië komen.
De verschillende bewoners hebben zichtbaar hun sporen nagelaten. Zo moest het woonhuis in 1919 geschikt worden gemaakt voor gebruik als stadhuis, Meesters was al vroeg overleden. De eetzaal werd secretarie, de slaapkamer en de kinderkamer werden raadzaal. Dit neemt niet weg dat - afgezien van de markante hal - nog veel onderdelen en details uit de bouwtijd aanwezig zijn die zeker uitnodigen tot een bezoek aan het gebouw.

Meindert Stokroos


Bezoeken

De villa Rams Woerthe maakt onderdeel uit van de top 100 van Nederlandse monumenten en is te bezoeken op het volgende adres:
Rams Woerthe 
Gasthuislaan 2
Steenwijk (Overijssel)
(0521) 538 500


In het museum is een Hildo Krop kamer ingericht met gevarieerde kunstwerken van deze in Steenwijk geboren kunstenaar, de latere stadsbeeldhouwer van Amsterdam.  

 

 

 

 

Instelling:
Digitaal Erfgoed Nederland

Publicatiedatum:
4 oktober 2004