Fantasie-omgevingen
Villa d'Este Pirro Ligorio (ca 1500-1583) |
Ligorio was een maniëristische architect die na 1550 in Tivoli de Villa d'Este bouwde. Om dit fantasievolle complex rnet terrassen, fonteinen en waterwerken te kunnen aanleggen moesten grote technische problemen overwonnen worden. Ligorio schrijft zelf, vermoedelijk in de zomer van 1569 een toelichting op de tuinaanleg, die dan overigens nog niet voltooid is. Enkele voorbeelden uit deze beschrijving |
Tivoli, een van de oudste
steden in Lazio, dat al door de keizers in de Oudheid dankbaar als
toevluchtsoord werd gebruikt, ligt in de voorste heuvels die aan de
rechterhand naar het oosten de vlakte van Rome afsluiten. Het is zeer
beroemd vanwege zijn gezonde lucht die, door de hoge ligging ver van
moerassen, vrij is van kwalijke dampen; het wordt ook voortdurend
verfrist door noorden- en westenwinden. De grond is zeer vruchtbaar en
rijk aan olijfbomen en wijnstokken die met hun bijna voortdurend groen
de flanken van de heuvels en een groot deel van de nabijgelegen vlakte
bekleden. Het ontvangt op zijn grondgebied de beroemde Aniene, die uit
de grotten van de berg, met diverse vertakkingen binnenstroomt en
vervolgens onverwachts in de vorm van bronnen en fonteinen op
verschillende plaatsen in de stad opduikt ten gerieve en tot genoegen
van de bewoners. Er is een prachtig uitzicht in de richting van Rome,
dat beneden bijna in een rechte lijn naar het westen ligt, en naar
Garbino, 15 italiaanse mijlen ver, met veel kastelen die verspreid
liggen in het platteland. Het is beroemd vanwege oneindig veel ruines
en antieke gebouwen en, hoewel ze, door de tand des tijds en door de
onophoudelijke rampspoed over Italië, hun klassieke uiterlijk en
schoonheid hebben verloren, zijn ze niettemin nog goed te bewonen. Het
heeft een omtrek van meer dan twee en een halve mijl, beginnend met
een weg die door de heuvel opgaat en zich verder op de helling
verbreedt. Door deze weg en de stadsmuur aan de kant van Rome wordt
een grote leegte omsloten waar enkele jaren geleden nog alleen steile
afgronden, stenen en kreupelhout te vinden waren, maar wat
tegenwoordig aan twee aangrenzende zijden zo opgehoogd is dat het een
lieflijke heuvel vormt, aan de voet waarvan zich een vierkante vlakte
verbreedt van meer dan... passen in diameter. Deze verandering
geschiedde in opdracht van de Weledelgeboren en Weleerwaarde Heer Don
Hippolito da Este, Kardinaal van Ferrara. Deze liet eerst het
struikgewas uitrukken, de grote stenen vergruizen en het puin
egaliseren, waarna hij er een brede tak van de rivier heen leidde door
tegen hoge kosten en inspanning, onder de stad een berg te
Het interieur en de binnenplaats van villa d'Este doorboren. Hij bouwde er vervolgens zijn beroemde villa en tuinen met zeldzame en bijzonder luisterrijke vertrekken, gebouwen, eetzalen, standbeelden en nog meer wonderen die volgens alfabet beschreven en genummerd zijn, zodat hun plaats op de bijgevoegde afbeelding te zien is. Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het profiel cultuur en maatschappij voor havo en atheneum. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven: het Nederlandse onderwijs is een kale kip en daar valt dus niets te plukken.
|