|
LACTATIO |
|
 |
In
de late middeleeuwen worden voorstellingen van het heil dichtbij
gebracht, opdat ze toegankelijk worden voor menselijke emotie. De
spanning tussen het hemelse en het aardse wordt verwoord door Bernard
van Clairvaux, wanneer hij zijn cisterciënzer monniken toespreekt:
'Het is mij ten enenmale niet vergund om Hem te aanschouwen of zelfs maar te doorgronden in Zijn gedaante van de koning, die in pracht gezeten is boven de cherubijnen op een hoge, verheven troon. Zo willen engelen Hem vereren, gelijk aan de Vader in de glorie der heiligen...'
|
| God moet voor Bernard van zijn troon. Hij wil hem kunnen vasthouden. De bekendste legende van Bernard van Clairvaux vertelt dat Maria met haar kind aan hem verschijnt en dat zij hem in plaats van Jezus voedt met haar moedermelk. In zijn devotie heeft Bernard zich kennelijk zozeer vereenzelvigd met het kindje Jezus, dat hij nu profiteert van Maria's koesterende zorg. Dit verhaal werd exemplarisch en Bernards affectieve spiritualiteit werd een bron van inspiratie voor vele kloosterlingen. | |
|
De lactatio - het melkwonder - wordt een niet ongebruikelijke gebeurtenis in mystieke kringen. In verschillende kerken, zoals in de kathedraal van Laon, wordt een beetje moedermelk van Maria bewaard in de meest kostbare reliekschrijnen. Overal in het christelijke Europa blijkt Maria's melk een genezende werking te hebben. |
|
| Tegenwoordig zijn
we deze lichaamstaal van het geloof ontwend. De exuberante
liefdesverklaringen die in het Hooglied worden afgelegd, klinken nu als
geloofsuitspraken enigszins genant. Toen was het echter juist het
Hooglied dat het vocabulaire verschafte waarin de liefde tot God kon
worden uitgedrukt. De zangeres Madonna en de schrijver Gerard Reve
zouden destijds rnet hun geloofsuitingen vanzelfsprekende optredens
hebben verzorgd. Geloof belijden in
termen van seks was niet ongewoon. Alle mogelijke grenzen werden
overschreden. Wat wij nu als ziekelijke vormen van regressie, anorexia,
hypochondrie, masochisme en hysterie bestempelen, is allemaal te vinden
in het geloofsleven van laatmiddeleeuwse kloosterlingen.
Samenstelling bronmateriaal
ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 voor havo en vwo in het profiel
C&M.. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is
voldoende. Geraadpleegde literatuur oa: Gebed in schoonheid H v Os
Amsterdam 94 |
|