Vingers dansen op een handpalm Dancer in the dark/Lars von Trier/Dogma95 Prachtige muziek van Björk |
|||
De Tsjechische immigrante Selma werkt
dag en nacht om een oogoperatie voor haar zoon Gene te bekostigen, zodat
hij niet blind zal worden. Zelf is zij door deze erfelijke ziekte al
zeer slechtziend, maar dat weerhoudt haar er niet van om
levensgevaarlijk werk te verrichten. Als ze bijna al het geld bij elkaar
heeft gebracht, wordt zij bestolen door de bevriende buurman op wiens
erf zij een huisje huurt. De ontdekking van de misdaad draait uit op een
drama. Het noodlottige verloop is des te wreder, omdat haast iedereen in de film het toonbeeld van menslievendheid is. Ook Selma's collega Kathy, gespeeld door Catherine Deneuve, haar aanbidder Jeff en de bewakers in de gevangenis hebben het beste voor met de wereld en met Selma in het bijzonder. Lars von Trier zelf schept er daarentegen haast een satanisch genoegen in om de tragische heldin zo veel mogelijk dwars te zitten. Dat zorgt voor momenten die even komisch als hartverscheurend zijn. Net als in Breaking the waves is het soms moeilijk om die zinloze goedhartigheid op te accepteren. Maar terwijl Bess hulp zocht bij God, put Selma kracht uit de muziek - en die laat zich in film heel goed uitdrukken. |
|||
Een Post-moderne Musical |
|||
Om te ontsnappen uit de harde werkelijkheid van haar leven fantaseert ze, en wel over musicals. Regelmatig zien we Selma staan dagdromen en worden we vervolgens getrakteerd op een musicalsequentie. De film begint met een ouderwetse ouverture. De functie van die ouverture moet niet worden onderschat. Terwijl de door popzangeres en hoofdrolspeelster Björk gecomponeerde muziek klinkt, krijgen je ogen de kans om aan het duister te wennen en lijkt het cinemascopekader nog breder te worden dan de muren van het theater en word je als het ware de film ingezogen. | |||
Het zijn de musicalscènes die in Dancer in the dark voor opwinding, ontroering en vertroosting zorgen. Lars von Trier nam deze met honderd kleine digitale camera's op, zodat hij de choreografieën vanuit alle kanten kon filmen. Eerlijk gezegd is dat enorme technische vernuft er niet aan af te zien. De dansscènes zijn lang niet zo wervelend als bijvoorbeeld de finale van An American in Paris, de danssequenties van Busby Berkeley of andere hoogtepunten uit de musicalgeschiedenis. Erg is dat overigens niet. De hoekig gemonteerde scènes passen uitsteken bij de schots en scheve ritmes in de prachtige muziek die Björk voor Dancer in the dark componeerde. | |||
|
|||
Dancer in the Dark is zelf ook een korte cursus musicalkijken. Niet alleen repeteren Selma en haar vriendin Kathy (Catherine Deneuve) in hun vrije tijd een amateurversie van die musical aller musicals, The Sound of Music, ook bezoeken ze samen de bioscoop om de Ziegfield-meisjes te zien dansen. Daar vertelt Selma dat zij als kind graag vals speelde en de bioscoop voor het laatste lied verliet, zodat de film voor eeuwig door kon gaan, een scène die een onontkoombaar einde vooruitschaduwt. | |||
videofragment 1 | videofragment 4 | videofragment 3 | |
Daar ook, speelt zich lang vóór dat einde, dat warme tranen lang laat stromen, de warmste scène van de film af. Selma is dan al echt blind. Dan danst zij met haar vingers de choreografie in de palm van Selma's hand, vouwt hem dicht, geeft er een kus op en legt dit geschenk terug in de schoot van haar vriendin. Het is een moment dat zich onttrekt aan de zelfbewuste manier waarop Lars von Trier zijn film presenteert. Dancer in the Dark is geen musicalpastiche of -parodie, maar een perfecte musical over de bijzondere betovering en louterende werking die musicals kunnen hebben. Met zoveel postmoderne verwarring zit er nog maar één ding op: je genadeloos laten meeslepen! | |||
CKV-2 links naar aanleiding van bovenstaande tekst: Dancer in the dark Samenstelling bronmateriaal uitsluitend en alleen ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het algemeen deel voor havo en atheneum. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Is er zonder
uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten?
Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een
juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een
financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven. |