Het bijbelverhaal over de onvoorwaardelijke liefde van een vrouw voor Jezus; inspiratiebron voor topkunst.
 |
Carlo Crivelli (1435/40-na 1493): Maria Magdalena, ca. 1487. (152 x 49 cm) Collectie: Rijksmuseum Amsterdam.
De Venetiaanse schilder Crivelli heeft Maria Magdalena precies zo uitgebeeld als men zich haar voorstelde in de 15de eeuw: een mooie vrouw, gekleed in kostbare stoffen, extreem lange blonde haren (ook in het Venetië van die tijd een begerenswaardig iets), en met haar zalfpot in de hand. |
 |
|
Antoon van Dyck (1599-1641), De boetvaardige Maria Magdalena
Collectie: Rijksmuseum Amsterdam
|
Maria Magdalena was een van de trouwste volgelingen van Jezus. Voor haar bekering was ze hoer geweest. In de bijbel staat het verhaal van een vrouw, een 'zondares' wordt ze daar genoemd, die bij een maaltijd ongevraagd binnenkwam. Ze maakte Jezus' voeten nat met haar tranen, droogde ze met haar haren, kuste ze en zalfde ze daarna met geurende olie. Later heeft men bedacht dat deze vrouw Maria Magdalena was, die ook in de bijbel voorkomt. De zondares werd een hoer, van wie Jezus de zonden vergaf omdat ze hem 'veel liefde had betoond'.
Chique hoer
Zo wordt Maria Magdalena ook uitgebeeld, als een overdreven rijk geklede vrouw - een chique hoer -, met lange blonde haren en een zalfpot in haar hand. Blond haar, omdat blond haar zeldzaam was in het Oosten en daarom begerenswaardig. Modebewuste vrouwen hadden er veel voor over om blond haar te krijgen: ze smeerden hun haren in met allerlei smeerseltjes en zaten uren in de zon om hun haar te bleken.
Die duur geklede vrouw met haar blonde haren wordt afgebeeld bij veel belangrijke gebeurtenissen: bij Jezus kruisiging, bij het bewenen van de dode Jezus, en als hij begraven wordt. Bijna altijd bevindt ze zich dicht bij zijn voeten en heeft ze de zalfpot bij zich.
Bezongen liefde
Na de dood van Jezus moest Maria Magdalena haar land verlaten en ging zij met haar zuster Martha en nog vele anderen naar Frankrijk, zo vertelt het verhaal. Daar, in de Provence, bracht ze dertig jaar als kluizenares door in eenzaamheid om boete te doen, haar gedachten bij Jezus. Zeven keer per dag brachten engelen haar naar de hemel waar engelen voor haar zongen.
Ook op de afbeeldingen van Maria Magdalena als kluizenares ontbreken haar lange blonde haren en haar zalfpot niet. Haar kostbare kleding is vervangen door losse lappen en vaak wordt ze ook halfnaakt afgebeeld, een herinnering aan haar vorige leven.
De relatie tussen Jezus en Maria Magdalena heeft de eeuwen door tot de verbeelding gesproken. In heel wat verhalen was haar liefde meer dan geestelijk alleen. Denk maar aan de musical Jezus Christ Superstar en het mooie lied dat Maria Magdalena daar zingt: 'I don't know how to love him..'
Annemarie Vels Heijn
