Octrooi of geheim houden
De meest voor de hand liggende manier om een uitvinding te beschermen, is een octrooi aanvragen. Een octrooi wordt ook vaak een patent genoemd. Een octrooi geeft gedurende een bepaalde periode (meestal 20 jaar) een monopolie (alleenrecht) op het produceren en verhandelen van de uitvinding. Dit betekent dat je als houder van het octrooi iedereen kan verbieden jouw uitvinding na te maken of te verkopen.
Een octrooihouder verkrijgt niet alleen rechten, hij heeft ook verplichtingen. Zo moet hij zijn uitvinding compleet met tekeningen en eventuele formules openbaar maken. Het idee is dat een uitvinder in ruil voor bescherming zijn uitvinding prijs moet geven, zodat anderen weer op de uitvinding kunnen voortborduren.
|
|
Er zijn bedrijven of uitvinders die er niets voor voelen om hun uitvinding prijs te geven. Zij kiezen er voor om geen octrooi aan te vragen en in plaats daarvan hun uitvinding voor iedereen geheim te houden. Het grote voorbeeld hiervan is Coca Cola, waarvan het recept al langer dan een eeuw met de grootst mogelijke zorgvuldigheid geheim wordt gehouden. Andere merken kunnen wel proberen het Coca Cola recept na te maken. Dat is niet verboden. Misschien vind je andere merken zelfs wel lekkerder dan Coca Cola. Dat is een kwestie van smaak.
Voorwaarden
Om in aanmerking te komen voor een octrooi, moet de uitvinding aan drie voorwaarden voldoen. De uitvinding moet nieuw zijn, hij moet inventief zijn en hij moet technisch toepasbaar zijn.
De vereiste dat een uitvinding nieuw moet zijn, is belangrijk om rekening mee te houden als uitvinder. Het betekent dat, als je iets hebt uitgevonden, je dit niet aan de grote klok moet hangen, of er bijvoorbeeld een leuk artikeltje over moet schrijven. Als je daarna probeert een octrooi te krijgen, kan dit geweigerd worden omdat de uitvinding niet meer nieuw is.
De vereiste dat een uitvinding inventief moet zijn houdt in dat het niet een uitvinding is die bij wijze van spreken iedereen had kunnen bedenken. Een uitvinding die al te zeer voor de hand ligt, wordt niet met een octrooi beloond. Een uitvinding wordt in de praktijk al vrij snel als inventief beoordeeld. Bedenk bijvoorbeeld dat ooit het suikerklontje als een voldoende inventieve uitvinding werd gezien.
De derde voorwaarde, dat de uitvinding een technische toepassing moet hebben, houdt in dat de vinding een oplossing moet zijn voor een min of meer technisch probleem. Dit wordt in de praktijk ruim uitgelegd. Het gaat er om dat een uitvinding iets functioneels moet hebben. Denk maar weer aan het suikerklontje, maar ook bijvoorbeeld aan de paperclip.Voor het aanvragen van een octrooi kun je het beste de hulp inroepen van een ervaren octrooigemachtigde. Je vindt octrooigemachtigden in de meeste wat grotere plaatsen in Nederland.
Bolletje
Wie een slimme uitvinding doet en op tijd octrooi aanvraagt, kan er goed aan verdienen. Dat bewijst de Bolletje-zaak, een leuk voorbeeld uit de octrooipraktijk. De heer Tempels uit Apeldoorn ergerde zich, net als veel andere Nederlanders, al jaren aan de beschuit-verpakkingen. Het bleek altijd weer een hele kunst om een beschuit uit de verpakking te krijgen, zonder niet tenminste de helft van het beschuit verbrokkeld in de verpakking achter te moeten laten. Tempels bedacht hiervoor een geweldige oplossing: een beschuit met een kleine inkeping, waardoor je met je vingers tussen de verpakking en het beschuit kunt komen, om zo de beschuit er zonder kruimels of brokken uit te lichten. Hij vroeg octrooi aan op zijn uitvinding en probeerde vervolgens zijn uitvinding te verkopen. Tot zijn grote verbazing zag hij een tijdje later Bolletje met zijn uitvinding op de markt verschijnen. Tempels kwam onmiddellijk in verzet en de rechter moest er aan te pas komen. Nadat Tempels in een voorlopig oordeel in het gelijk was gesteld, heeft Bolletje eieren voor zijn geld gekozen en is het bedrijf met Tempels in onderhandeling getreden. Hoeveel Bolletje precies aan Tempels heeft betaald is niet bekend, maar je mag er van uitgaan dat Tempels er goed aan heeft verdiend.
Dirk Straathof
Internet
Op deze website vind je algemene informatie over octrooien. Je vindt er links naar databanken van alle in Nederland en Europa geregistreerde octrooien.
Hier vind je diverse verwijzingen naar sites voor en over uitvinders.
