|
Aanbidding der koningen, Noord Nederlandse school,
ca. 1520, olieverf op paneel, Museum Catharijneconvent Utrecht
|
Op dit schilderij zie je de drie wijze koningen. De oudste koning, Melchior, herkenbaar aan zijn grijze baard, geeft Jezus goud, als symbool van diens koningsschap. De tweede koning, Caspar, is van middelbare leeftijd. Hij biedt wierook aan: symbool van de goddelijke natuur van Jezus. Balthasar, de jonge zwarte koning, brengt mirre mee: een welriekende olie waarmee doden worden gebalsemd. Dat is een verwijzing naar de sterfelijke natuur van Jezus. Gedrieën vertegenwoordigen de wijzen alle levensstadia van de mens. In de Middeleeuwen symboliseerden zij ook de toen bekende werelddelen: Europa, Azië en Afrika.
Maar er zitten nog meer verborgen betekenissen in dit schilderij: het bosje stro, links op de voorgrond, verwijst naar de plek van de geboorte: Bethlehem. Bethlehem betekent namelijk: 'huis van stro'.
In de linkerbovenhoek is een ster afgebeeld. Een oud volksgeloof wil dat bij de geboorte van ieder mensenkind een ster aan de hemel verschijnt. De grootte en helderheid van deze ster geeft de betekenis van de baby aan. Daarom is de ster die de drie wijzen uit het oosten naar Bethlehem volgen groot en helder.
Anite Haverkamp