Het einde van de Gouden Eeuw

Kunstenaar onbekend Model van de Prins Willem 1651 Rijksmuseum, Amsterdam

Vanaf ongeveer 1675 liep de economische groei in ons land langzaam terug. De Republiek werd in economisch en militair opzicht voorbijgestreefd door andere landen. Hierdoor konden oorlogen die werden gevoerd niet meer worden betaald. Engeland werd heer en meester op zee. De Nederlandse rol in de internationale politiek raakte uitgespeeld en het vertrouwen in de toekomst nam af. 

Mensen trouwden mensen later, omdat ze er niet zo zeker van waren of ze een gezin konden onderhouden. Hierdoor stopte de bevolkingsgroei, want wie later trouwde, kreeg later en meestal minder kinderen. Bovendien nam het aantal immigranten af, want ook in het buitenland zagen de mensen dat de gouden tijden van de Republiek voorbij waren. Dit betekende het einde van de eens zo grote welvaart, rijkdom en macht van de Gouden Eeuw in de Nederlanden.