Thema  
Pakketkeuze C&M
Uitwerking

Voorbeelden van probleemstellingen
  • Hoe proberen taalpuristen de Nederlandse taal 'zuiver' te houden en waarom willen ze dat?
  • Waarin verschilt jouw woordkeuze (in een gewoon gesprek) van die van je ouders en waarom is dat verschil er precies?
  • Hoe beslissen makers van woordenboeken welke nieuwe woorden er worden opgenomen (en welke oude woorden niet meer)?
  • Waarvan is het succes van een nieuw woord afhankelijk en wat is de rol van de gebruiker, de klank van het woord, en de betekenis daarbij?
  • Hoe dringen nieuwe woorden door tot de officiële woordenschat van de Nederlandse taal (zoals die bijvoorbeeld in de 'Dikke van Dale' staat beschreven)?


Voorbeelden van onderzoeksactiviteiten
  • Ga in kranten en tijdschriften of op internet op zoek naar nieuwe woorden en probeer ze een betekenis te geven zoals goede woordenboeken dat doen.
  • Een onderzoek naar de ontstaansgeschiedenis (etymologie) van een woord (kijk voor een voorbeeld naar 'Oprisping' in de documentatielijst).
  • Een bezoek aan het INL (Instituut voor Nederlandse Lexicologie) voor een rondleiding of een kort interview met een van de medewerkers.
  • Een inventarisatie van woorden die alleen op jouw school in gebruik zijn.
  • Een vergelijking van de verschillen en overeenkomsten in woordkeuze van twee verschillende generaties.
  • Een literatuuronderzoek naar de vorming van nieuwe woorden.


Voorbeelden van eindproducten en presentatiemogelijkheden
  • Schrijf een betoog vóór of tegen het inburgeren van Engelse woorden in het Nederlands. Betrek daarbij de mogelijkheden om Nederlandse alternatieven te gebruiken.
  • Een pakkend geschreven artikel over het ontstaan en 'volwassen worden' van nieuwe woorden.
  • Een essay voor de schoolkrant over het woordgebruik in verschillende groepen die je bij jou op school tegenkomt. Gebruiken alto's of hardrockers andere nieuwe woorden dan skaters of kakkers?
  • Maak je eigen neologismen-woordenboek. Zoek in kranten, op internet, en onder vrienden naar nieuwe woorden. Zoek uit hoe een betekenisomschrijving in een goed woordenboek in elkaar zit en probeer dezelfde methodes te gebruiken.


Naar Documentatie
Deze schoolvakken

GESCHIEDENIS

MAATSCHAPPIJLEER

NEDERLANDS

Toelichting vakken
Geschiedenis heb je alleen nodig wanneer je iets schrijft over taalpurisme. Daarvoor moet je namelijk de geschiedenis van Vlaanderen na 1800 begrijpen.Als je je met jongerentaal bezighoudt, is het handig daar kennis uit het vak maatschappijleer bij te betrekken. De vraag waarom mensen zich door middel van hun taal willen onderscheiden van anderen, kun je niet alleen met kennis uit het vak Nederlands beantwoorden.

Nog meer tips
  • Nog twee adressen die je nuttige informatie over taal en taalverandering kunnen
  • Je kunt voor specifieke vragen bellen naar de aan dit genootschap verbonden
  • Het is handig om als voorbereiding op je werkstuk eens wat beter naar een woordenboek te kijken dan je normaal doet. Lees de gebruiksaanwijzing goed door en bestudeer de betekenisomschrijving van een lastig te omschrijven woord eens goed (bijvoorbeeld 'karakter').
  • Het INL (Instituut voor Nederlandse Lexicologie) is een belangrijke plek in woordenboekenland. Vaak kun je wel een afspraak maken voor een gesprekje of rondleiding, maar natuurlijk niet altijd wanneer het jou uitkomt. De telefoonnummers van het secretariaat zijn 071-527 2273 of 071- 5272274. Per email is het INL bereikbaar op:

secretariaat@inl.nl
© Kennisnet | Disclaimer | Over ons | Contact