Aziëvaart

Andries Beeckman Het Kasteel van Batavia Ca. 1656-1658 Rijksmuseum, Amsterdam

Na de Eerste Schipvaart, zoals de reis van Cornelis de Houtman in 1595-1597 om Kaap de Goede Hoop naar Java wordt genoemd, is de kop er af. De Houtman heeft weinig last gehad van de Portugezen die deze route beheersen. De hoop op een lucratieve handel stijgt. Steeds stoutmoediger ronden Nederlandse schepen de Kaap, wat leidt tot schermutselingen en soms regelrechte zeeslagen met Portugezen en Spanjaarden.

Na de oprichting van de Verenigde Oostindische Compagnie in 1602 zeilt twee of drie maal per jaar een vloot uit naar Azië. De retourschepen  worden groter, 500- tot 1000-tonners doorklieven de golven. De heenreis duurt gemiddeld acht maanden. Zeven knopen (13 km per uur) is al een mooie snelheid. Tussen 1602 en 1610 varen 8500 mensen naar de Oost. Dat getal stijgt snel: in de 17de eeuw vertrekken ongeveer 4000 mensen per jaar naar Azië en in de 18de eeuw zo'n 7000 mensen per jaar.