zoeken
mail a friend








Buren (Maurik) - Mannaricium

Niet ver van het fort Levefanum lag een tweede fort: Mannaricium. De locatie is globaal bekend dankzij baggervondsten en de vermelding in een reisgids uit de Romeinse tijd.

Langs de Romeinse grens (Limes)
Het fort (castellum) bij Maurik lag op vlak bij dat van Rijswijk (Levefanum), op de zuidoever van een bocht in de Rijn. De bocht, en dus ook het fort, bestaan niet meer omdat de rivier haar loop heeft verlegd. De ligging van het fort werd globaal bekend door baggerwerkzaamheden in de uiterwaarden in 1972/73.
De naam van dit castellum, Mannaricium, komt niet zoals gebruikelijk van de Peutinger Kaart, maar uit de Romeinse reisgids Itinerarium Antonini Augusti. Hierdoor weten we ook dat het castellum 15 leugae (33 km) verwijderd lag van Traiectum (Utrecht-Domplein).

De Romeinen bouwden het fort waarschijnlijk pas rond 70 n. Chr., na de Bataafse Opstand, want vondsten uit de tijd hiervoor ontbreken. Het fort zal, net als de anderen langs de grens, eerst houten versies hebben gekend en in de tweede eeuw een stenen variant. Vondsten van stukken steen wijzen hierop. De locatie was door de Romeinen in gebruik tot aan het eind van de derde eeuw.

Klik voor een grotere afbeelding
Romeinse infanteriehelm, opgebaggerd uit de Rijn bij Maurik. Op het nekschild de namen van de opeenvolgende eigenaren (zie detail): Titus Allienus Martialnis en Statorius Titus. Foto: Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek, Amersfoort

In het tweede kwart van de vierde eeuw n. Chr. was het nogmaals in gebruik, al is nog niet duidelijk of de bewoners ook militairen waren.
Tot 83 n. Chr. was het fort de thuisbasis van het tweede cohort infanteristen en cavaleristen uit Tracië (Cohors II Thracum equitata), en van 70 - 116 n. Chr. van een zelfde cohort uit Spanje (Cohors II Hispanorum equitata).

Wat is hier gevonden?
De Neder-Rijn heeft het fort van Maurik geheel verwoest. Baggerwerkzaamheden in de directe omgeving leverden vele Romeinse vondsten op, zoals bouwmaterialen, munten, militaire voorwerpen en mantelspelden (fibulae).


Instelling:
Digitaal Erfgoed Nederland

Publicatiedatum:
30 november 2004