THE BEACH / Een luchtig CKV-1 thema

It was an Itsy Bitsy Teenie Weenie Yellow Polka Dot Bikini

Scheveningen rond 1874 (F Kaemmerer) detail

  

badkostuums rond 1905

In 1855 bracht de schilder Jozes Israëls enige weken door in Zandvoort voor gezonde zeelucht. Hij raakte in de ban van het leven aan zee en besloot dicht bij de zee te gaan wonen. Daar zal hij dergelijke tafereeltjes dagelijks gezien hebben. [Lees verder........]
Anton Mauve portretteerde in 1876 met dit schilderij een stukje van de mondaine, elegante wereld op het strand van Scheveningen [Lees verder.................]
"De Zee" van Jan Toorop uit 1887 lijkt wel een abstracte schilderij. Het heeft een patroon van horizontale banen, bestaande uit allerlei kleuren. Helemaal abstract is de voorstelling niet, want de horizontale lijn op driekwart van de voorstelling geeft aan, dat het hier wel degelijk gaat om de zichtbare werkelijkheid. [Lees verder........]
Isaac Israëls schilderde met losse toets en vrolijke kleuren drie meisjes die op ezeltjes langs het strand rijden; een jongen loopt er achteraan. [Lees verder....]

Panorama Mesdag

Het pand waarin het Panorama is aangebracht, werd speciaal voor de schildering gebouwd. In het centrum van het gebouw is in een rotonde een kunstmatig duin opgeworpen. Vanaf een uitkijkpunt boven dit duin heeft de bezoeker uitzicht alsof hij op het in 1881 afgegraven Seinpostduin staat, want het rondom gehangen doek vertoont op indrukwekkende wijze geschilderde strand- en zeevoorstellingen.

Het doek heeft een oppervlakte van circa 1680 m2 en werd door de schilder H.W. Mesdag in vier maanden geschilderd, waarbij hij steun kreeg van enkele collega's, waaronder Breitner.

De rotonde heeft een doorsnede van 36 meter. Door de verdekt aangebrachte vensters in het tentdak krijgt de gehele ruimte een lichtheid, die de illusie van een natuurlijke situatie oproept. De overgang van kunstduin naar de schildering is fenomenaal schilderkunst-technisch tot stand gebracht en geeft de bezoeker de daadwerkelijke suggestie "buiten" te zijn. Het geheel, dat wil zeggen bouwwerk en panorama, kwam in de jaren 1880-1881 gereed.

klik op de afbeelding en je ziet het hele panorama

Bikini

De Grieken hadden hem al en de Romeinen ook, blijkens de mozaïeken op de vloer in een villa bij Piazza Armeri na in Sicilië van ongeveer 200 voor Christus: de bikini. Inmiddels hebben sommige bikini's niet meer met badkleding te maken. Moderne vrouwelijke popsterren dragen de bikini als kleding om in op te treden, zoals Britney Spears of Christina Aguilera.

Uitvinder bikini was auto-ingenieur

Louis Reard geldt zonder twijfel als de grondlegger van het bikini-fenomeen. Deze Franse auto-ingenieur runde in 1946 de lingeriezaken van zijn moeder.Gedurende deze periode ontworp hij het kleinste, tweedelig badpak ter wereld. Reard introduceerde zijn creatie op een modeshow in Parijs, maar eerst benodigde hij nog een passende naam. Hij zocht naar een exotische benaming die tegelijk krachtig en verfrissend in de oren zou klinken. Vier dagen voor de show viel zijn keuze uiteindelijk op het woord ‘bikini’.

Een slimme zet van Reard die genoot van de aandacht van een erg hot item in die tijd: de nucleaire test van de Amerikaanse defensie op enkele eilanden ten zuiden van de Pacific. ‘Bikini’ is de overkoepelende benaming voor deze eilanden. Op de eilandengroep, beter gekend als de ‘Bikini Atol’, lieten de militairen namelijk een nucleair wapen exploderen. Hoewel Reard het tegendeel beweert, is het overduidelijk dat hij zijn graantje wilde meepikken in de heisa rondom deze atoomproef. Beide ‘Bikini-incidenten’ baarden veel opzien bij het algemene publiek.

Date : 24 juillet 1946

Opération : Crossroads

Test : Baker

Lieu : Bikini

Charge : 23 kT

Altitude : 160 m

Brigitte Bardot Itsy Bitsy Teenie Weenie Yellow Polka Dot Bikini [MP-3]

In katholieke landen zoals Spanje, Portugal en Italië werd de bikini onmiddellijk verbannen. Hollywood kwam onder zware druk van tuchtverenigingen om de bikini uit haar films te weren.

In de jaren ‘50 verrichte Brigitte Bardot wonderen voor de branche. Maar niet in het moderne Amerika! Wie het hier aandurfde een bikini te dragen, werd gegarandeerd zwartgemaakt. In 1957 deed Modern Girl Magazine volgende uitspraak: ‘Het is overbodig om woorden vuil te maken aan iets wat zo ongemakkelijk is, dat je je afvraagt of een vrouw met enig fatsoen en takt ooit zo’n ding zal dragen. Tegen 1960 was Amerika klaar om haar preutse grenzen te verleggen. In datzelfde jaar maakte popzanger Brian Hyland de bikini onsterfelijk met zijn lied: ‘Itsy Bitsy Teenie Weenie Yellow Polka Dot Bikini’. Drie jaar later werd Beach Party vertoond op het grote scherm. Met als sterren onder meer Annette Funicello, Frankie Avalon

Beach Movies

Net zoals bij veel modeverschijnselen was het een film die ervoor zorgde dat de bikini in het strandbeeld doorbrak. De film die te boek staat als de eerste bikinifilm is Et Dieu créa la femme (1956) van Roger Vadim, waarin Bardot - en wie had het anders kunnen zijn? - met witte bikini en parasolgrote rieten hoed over het strand flaneert. Dat was ook de film die de bikini naar Amerika bracht.

    

Het is niet verwonderlijk dat de film die voor het eerst een hele trits Amerikaanse meisjes in bikini portretteerde, vermomd was als antropologische studie. Alhoewel we dat ook weer niet zo serieus moeten nemen. Maar van een andere wereld waren al die halfnaakte nimfen wel. In Beach Party (1963) trekt een antropoloog naar het zuid-Californische strand om de 'primitieve versier-rituelen' van de Amerikaanse jeugd te onderzoeken. Hij maakt kennis met Frankie en Dolores, die op de tonen van de surfsound van Dick Dale and The Del Tones, in een eeuwige zomervakantie tussen eindexamen en volwassen leven, hun dagen zonnend en surfend doorbrengen. Met Beach Party kwam een hele reeks strandfilms op gang, en in de meeste daarvan speelden en zongen Frankie Avalon en Annette Funicello de hoofdrollen. in topjaar 1964 waren ze maar liefst drie keer samen op het strand te zien, in Muscle Beach Party, Bikini Beach en Pajama Party.

American International Pictures in de VS vond in de jaren 60 van de vorige eeuw de strandfilm uit. In eerste instantie natuurlijk voor al die Amerikaanse tieners die in de auto van papa de dichtstbijzijnde drive-in-bioscoop aandeden om een beetje te vrijen.

Het was een ingenieus genre. Behalve in halfnaakte meisjes en gebruinde jongens, grossierde de strandfilm in romantiek, muziek, spanning, idiotie en af en toe onvoorspelbaar absurdisme. Beach Blanket Bingo uit 1965 bijvoorbeeld opent met beelden van komiek Buster Keaton die in de vloedlijn aan het vissen is, totdat het haakje van zijn hengel zich aan een bikinitopje van een van de strandmeisjes vastzet. De rest van de film rent hij  achter een van die bikini bombshells aan, waarbij je je oprecht kunt afvragen of het nog om het bovenstukje of toch wellicht om de inhoud gaat. Want hoewel de strandfilms zonder uitzondering braaf en preuts waren, moest er natuurlijk wel een suggestie van seks in verstopt worden om de tieners niet helemaal het gevoel te geven dat ze niet serieus werden genomen.

Maar in de jaren zestig brak het tijdperk van de Beatles en de Stones, van seks, drugs en rock'n roll aan en de jeugd merkte dat er wildere dingen te halen waren in de wereld dan dames in weliswaar doorgeknipte, neer nog vrij oversized badpakken. Na een handvol muzikale komedies was het genre uitgeput - het hielp ook niet meer dat horrorkoning Vincent Price nog een hoofdrol kreeg als de Dr. Goldfoot, die een machine uitvond  waarmee hij een leger van in bikini gehulde robots kon fabriceren terwijl Frankie Avalon gewoon door bleef zingen in Dr. Goldfoot and the Bikini Machine uit 1965. De strandfilm had zijn beste tijd gehad.

Les Vacances De Monsieur Hulot / Jacques Tati 

Een strandkomedie uit 1953 waarin Monsieur Hulot voor het eerst zijn opwachting maakt. De komst van Hulot in Hotel de la Plage brengt flink wat opschudding onder de badgasten teweeg. De pijprokende, in anonieme regenjas gehulde Hulot was het ideale vehikel voor Tati´s milde satire; door Hulots keurige verschijning treden de gevolgen van zijn excentrieke gedrag des te scherper op de voorgrond.

Maritieme schilderkunst van Edouard Manet

Manet had een grote afkeer van het platteland en landschappen. Hij schilderde deze dan ook nauwelijks. Manets eerste zeegezicht kwam tot stand in 1864. In de loop van zijn verdere leven zou Manet regelmatig vakanties doorbrengen aan de Franse kust. Tijdens deze verblijven maakte hij schetsen en studies die hij vervolgens uitwerkte in zijn Parijse atelier. Havens, badplaatsen en de bijbehorende commerciële en sociale activiteiten vormden de grootste inspiratiebron voor zijn maritieme schilderkunst.

de zee die denkt - the sea that thinks

De zee die denkt is een film waarin je als verbaasde kijker via ongelooflijke optische illusies in een 'Droste-cacao-blikjes-verhaal' er uiteindelijk achter ...

"AAN ZEE"

Sfeervolle strandverhalen van Remco Campert, Anna Blaman en vele anderen.

De bundel bevat zeer uiteenlopende verhalen over een verblijf aan de kust. Je leest over heerlijke zomerse dagen, gevuld met luieren, zonnen, zwemmen en genieten en over dagen met zwaar weer, waarop de kracht van de golven angstaanjagend en vernietigend is ……..

‘Aan zee’. Remco Campert, Hans Dorresteijn, Yukio Mishima, Nescio, Anna Blaman, Pearl S. Buck, Jef Geeraert, A. Alberts en vele anderen hebben hun ervaringen aan zee op papier gezet.

Samenstelling: Loek Polders Uitgever: Uitgeverij Het Spectrum BV Bladzijden: 230, paperback  ISBN 9027466297

Film: Een dagje naar het strand

Regie: Theo van Gogh  Met: Cas Enklaar, Tara Fallaux,  Jaar: 1984

Berend een soort van kluizenaar die gewoon tussen de mensen leeft, hij besluit zijn dochter Walijne uit te nodigen voor een dagje strand. Hij moet haar eerst overtuigen voordat ze besluit met hem mee te gaan, vanwege zijn drankprobleem. Het belooft een onvergetelijke dag te worden. Weldra verruilt Berend zijn belangstelling voor zijn dochter voor de drank. Hij begint een kroegentocht waarbij het de grootste kunst is om zo min mogelijk te betalen. Walijne geeft veel om haar vader, ze verliest hem niet uit het oog. Geen gemakkelijk verteerbare film.

Boek: Een dagje naar het strand 

Schrijver: Heere Heeresma

Samenvatting: Aan het begin van het boek haalt Bernard zijn dochtertje Walijne op bij zijn vrouw Medusa. Medusa is bij de succesvolle reclameman Carl ingetrokken. Bernard minacht Carl, maar is financieel gedeeltelijk afhankelijk van hem. Carl geeft hem geld mee, nu hij met Walijne een dagje uit gaat. Bernard heeft een zeer problematisch karakter en is bovendien aan de drank. Walijne is gehandicapt; ze loopt met haar benen in beugels. Ze doorziet het drankgebruik van Bernard wel, maar is blij dat ze een dagje met hem mee uit mag. Als Bernard haar ophaalt, rommelt hij wat in de spullen van Carl. Hij vindt Carls pistool. Bernard is bang dat Carl het wapen tegen hem zal gebruiken en haalt de kogels eruit. Tussen de bedrijven door ziet hij kans om twee glazen wodka naar binnen te werken.

Eenmaal onderweg met Walijne, ontmoet Bernard de kroegbaas Louis, die nog geld van hem krijgt. Bernard probeert hem met minder geld af te schepen, maar Louis neemt daar geen genoegen mee. Hij geeft Bernard een dreun. Pas als hij is bijgekomen, vervolgt hij zijn tocht met Walijne. Onderweg eten ze in een snackbar. Bernard koopt een grote schelp voor Walijne, waarmee ze dolgelukkig is. Op het strand is Walijne diep onder de indruk van de daar aanwezige vissers. Uiteindelijk eindigen ze bij een terrasje, waar Bernard een paar biertjes drinkt. Bernard krijgt onenigheid met de eigenaresse en haar dochter, die inzien wat voor type hij is. Hij biedt de bazin een kop koffie aan, maar weigert die bij het afrekenen te betalen. Walijne vergeet haar schelp. Bernard weigert die later weer op te halen.

Strand fotografie: Martin Parr, Han Singels en Rineke Dijkstra

Rineke Dijkstra brak in de jaren negentig internationaal door met haar serie ‘Strandportretten', waarvoor zij jongens en meisjes op stranden over de hele wereld fotografeerde.  En drie jaar lang houdt de fotograaf Martin Parr zich bezig met de serie ‘The Last Resort’ over het verval van de Engelse badplaats New Brighton. [Lees verder........]

Surffilm

Blue Crush is een moderne beachfilm uit 2001





 

 

 

 

 

 

Meer over deze film

 

De hele film door zien we impressionistische beelden terugkomen waarin de blondine bijna fataal kopje onder gaat tijdens het bedwingen van een huizenhoge golf. Die traumatische ervaring blijft haar vervolgens tot vervelens toe achtervolgen op weg naar dat ene glorieuze wedstrijdmoment, dat traditioneel een sportfilm uit Hollywood hoort af te sluiten.
In haar strijd tegen de Hawaïaanse golven, en tegen de macho's die dit sportwereldje beheersen, weet de surfster zich gesteund door twee vriendinnen, die zelf ook heel verdienstelijk op een plank over de golven glijden. Maar het is niet alleen surfen wat de klok slaat. De surfmeisjes zijn afkomstig uit nederige milieus, en moeten derhalve allerlei rotbaantjes aannemen om hun dure hobby te bekostigen.
Om de nogal royale speelduur van dik anderhalf uur te rechtvaardigen wordt het stoere meidentrio ook nog geconfronteerd met diverse romantische ontwikkelingen. Onderweg leren alle betrokkenen wijze lessen over liefde en vriendschap. Kate Bosworth doet haar ontdekking dat het verschil tussen verliezen en winnen 'tussen de oren zit' tegen de achtergrond van de spectaculair in beeld gebrachte Grote Oceaan.
Regelmatig waagden de cameramensen zich zelf op een surfboard, en dat levert adembenemende opnamen op, waarbij de kijker zich net als de surfers in de golven kan wanen. Mooie plaatjes en flitsend gemonteerde actiesequenties kunnen echter niet verhullen dat Blue Crush inhoudelijk net zo weinig om het lijf heeft als al die strakke jongelui die in badpak door de branding zoeven.

Rembrandt beeldde zijn tweede vrouw uit al badende, maar hij had er wel de bijbel bij nodig [Kijk verder.........]

Renoir, Max Liebermann uit de 19de eeuw, maar ook nog onbekende kunstenaars uit de 20ste eeuw beeldden het strandleven op hun eigen manier uit. [Kijk verder.........]

The Beach


Een jonge Amerikaan heeft genoeg van zijn technologische omgeving. Door naar Thailand af te reizen probeert hij de sleur van alledag te doorbreken en de zin van zijn bestaan terug te vinden. In Thailand maakt hij kennis met een eigenaardige man die hem vertelt over een wonderbaarlijk mooi strand. Dit strand zou een paradijs op aarde moeten zijn.

Een eiland met een diepblauw meer en een strand. Een strand met sneeuwwit zand en palmbomen, compleet afgesloten van de buitenwereld. Een paradijs op aarde, waarvan bijna niemand het bestaan weet. Behalve dan de geschifte Daffy, een rol van Robert Carlyle (Trainspotting, the Full Monty, Ravenous). Hij is degene in The Beach die de kaart van het geheime eiland overhandigd aan de jonge rugzaktoerist Richard (Leonardo DiCaprio), die in Bangkok rondtrekt. Deze besluit eens gek te doen en samen met een Frans stelletje uit zijn kakkerlakkerige hotel op zoek te gaan naar het paradijsje. Wanneer ze daar aankomen blijkt het schitterende eiland echter verre van onbewoond. Naast een paar zwaarbewapende boeren met enorme wietplantages, blijkt er ook een soort van hippiecommune te zijn. De drie sluiten zich bij de kleine gemeenschap aan. Blootsvoets zingend en blowend raakt Richard echter al snel diep in de problemen.

Psycho Beach Party (2000 Canada)

   

1962, Malibu Beach. Chicklet zoekt op het strand contact met de surfers, zogezegd om deze zeer boeiende sport aan te leren. In werkelijkheid zijn het haar hormonen die ze amper in bedwang kan houden die haar naar de surfers drijven. Op een dag ontdekt Chicklet dat ze schizofreen is en dat haar alter ego regelmatig brokken maakt. Alsof dat nog niet voldoende is, blijkt dat er een seriemoordenaar ronddwaalt die zo af en toe op lugubere wijze iemand een kopje kleiner maakt. Als de politie zich met de zaak bemoeit, ontdekken ze dat alleen mensen met een afwijking ten prooi vallen aan deze psychopaat. Er wordt een grondig onderzoek ingesteld, maar plots blijkt iedereen verdacht te zijn. Als laatste uitweg proberen ze de nietsontziende moordenaar te ontmaskeren op een strandfuif...
Deze knotsgekke horrorparodie is een vreemde kruisbestuiving tussen genres die vooral in de jaren vijftig en zestig zeer populair waren. King heeft zich gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk van Charles Busch, die in de film de rol vertolkt van travestietagent Monica Stark. Het resultaat is een hilarische ode aan vooral de surf- en strandfilms.

BEELDEN AAN ZEE

Beelden aan zee

Harteveltstraat 1 / Boulevard, 2586 EL SCHEVENINGEN
TEL 070 - 358 58 57    FAX 070 - 358 40 50 - 200 M van KURHAUS

DINS t/m ZON 11 - 17 uur VOLW. 6,- KIND 5 TOT 12 JR 3,-
e-mail: info@beeldenaanzee.nl

Vaklokaal CKV-1 digitale school

Samenstelling bronmateriaal uitsluitend en alleen ten behoeve van het nieuwe vak ckv-1 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum en het vak ckv vmbo. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Er zijn oa de volgende bronnen gebruikt/bewerkt: Aan Zee Kunstschrift 96/4. Een eeuw apart.Amsterdam 1993. Het is bikinitijd NRC 29 mei 2004 Dana Linssen

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.


04/07/2006 last update