Een voorgehouden spiegel, een commentaar doorspekt met ironie en humor zegt soms meer dan duizend woorden.
Met sporen die terug voeren tot ver in de klassieke oudheid mag sprake zijn van een oude traditie die tot op de dag van vandaag springlevend is. Dag in dag uit wordt in de media, theater, literatuur, beeldende kunst en niet te vergeten op de straat gebruik gemaakt van spot en satire om misstanden, merkwaardigheden en gedragingen aan de kaak te stellen. Een omgekeerde wereld helpt soms de dingen beter te doorzien en het bespottelijke duidelijk te maken. Een beetje humor helpt vaak om een scherpe spiegel voor te houden aan de maatschappij en haar burgers.
Het politiek bedrijf is al eeuwenlang een gewillig slachtoffer van spot. Kranten en weekbladen hebben hun eigen politieke commentatoren die in columns en tekeningen haarfijn op zwakheden, opvattingen en misdragingen wijzen. Bas van der Schot, cartoonist van het Algemeen Dagblad, typeerde in een tekeningetje het politiek turbulente jaar 2002 met een kijkje in de LPF fractiekamer. De clownerie vierde hoogtij in politiek Den Haag.
 |
| De spotprent van Bas van der Schot, waarmee hij de Inktspotprijs 2002 heeft gewonnen. © Bas van der Schot |
Of het 'slachtoffer' van spot altijd even gelukkig is met de getekende aandacht is natuurlijk maar de vraag. Een tekenpennetje kan behoorlijk wat zand in de geoliede machinerie van een campagne gooien. 'De cartoonist' die Joep Bertrams voor Cultuurwijzer maakte is in ieder geval een geducht tegenstander.
 |
| © Arend van Dam |
Zelfspot is gelukkig niet vreemd aan cartoonisten. Arend van Dam is niet te beroerd om de betrekkelijkheid van zijn eigen werk en dat van zijn collega's in te zien. Koffie is waarschijnlijk toch lekkerder.
Van der Schot won met zijn prent 'Afgesproken: vanaf nu gaan we voor de inhoud!' de Inktspotprijs 2002 van de Stichting Politiek en Prent. Deze tekening en werk van 24 andere politiek tekenaars is van 16 februari tot 24 maart te zien op een tentoonstelling in de Centrale Bibliotheek van Den Haag.
Pieter de Dreu
