zoeken
mail a friend








Het prenten-ABC

een uitgave van het Rijksmuseum Amsterdam

A B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  O  P  R  S  T  U  V  W  X  Y Z

H

Heliogravure

Diepdruk. Vroege reproductiemethode. Afdruk van een koperplaat die is bestoven met een zeer fijn harspoeder, dat ook gebruikt wordt bij de aquatint. De voorstelling wordt fotografisch op deze plaat overgebracht. Hierbij blijft op de delen die op het origineel het donkerste waren het dunste laagje gelatine achter. Bij het bijten worden deze delen dan ook het eerste en diepste uitgebeten. Daarna wordt de plaat op dezelfde manier geïnkt en gedrukt als een gewone, met de hand bewerkte aquatintplaat. Geeft een zeer accurate weergave van o.a. gravures en etsen. Toegepast aan het eind van de 19de en in het begin van de 20ste eeuw.

Hoogdruk

Druk waarbij de lijnen en vlakken die afgedrukt moeten worden, hoog liggen. De delen die niet moeten afdrukken, zijn weggesneden of weggestoken. Op de drukvorm wordt met een tampon of een roller drukinkt aangebracht. Vervolgens gaat de drukvorm met een ingevocht vel papier erover op de degelpers. Ook zonder pers kan een afdruk gemaakt worden, door over het vel papier te wrijven of te borstelen. Hoogdruk is de oudste druktechniek. Wordt ook wel boekdruk genoemd, omdat boeken lange tijd voornamelijk in hoogdruk werden gemaakt. O.a. houtsnede, houtgravure, linoleumsnede.

Hors commerce / H.C.

'Buiten de handel, dwz. niet bestemd voor verkoop. Aanduiding geschreven op bv. épreuves d'artiste.

Houtgravure

Hoogdruk. Afdruk van een blok kopshout waarin de delen die wit moeten blijven zijn weggestoken met een burijn. Dankzïj het kopshout biedt de houtgravure de mogelijkheid tot een fijnere detaillering dan de houtsnede die in langshout wordt gesneden. Van de houtgravure kan een grotere oplage gedrukt worden dan van de gravure of ets. Daarom werd de techniek van de houtgravure gebruikt voor boekillustraties. Het voordeel daarbij was, dat nèt als de tekst, ook de illustraties in hoogdruk gedrukt werden. Vanaf het einde van de 18de eeuw en vooral in het begin van de 19de eeuw toegepast.

Houtsnede

Hoogdruk. Afdruk van en blok langshout, waarin de delen die wit moeten blijven zijn weggestoken met mes of guts. De lijnen kruisen elkaar zelden om afbrokkelen van het hout te voorkomen. Van een houtblok zijn ca. 1000 goede afdrukken te maken. Later gemaakte afdrukken vertonen dikwijls onderbrekingen van de lijnen door het afbreken van stukjes hout, door barsten in het blok of door houtwormgaatjes. De oudst bekende houtsnede werd aan het einde van de 9de eeuw gemaakt in China; de eerste Europese houtsnede dateert uit het einde van de 14de eeuw.

Hoofdartikel:
Prenten ABC

Instelling:
Rijksmuseum Amsterdam

Publicatiedatum:
17 juli 2003