|
|
|
|
KUA: De cultuur van het moderne in de eerste helft van de 20ste eeuw Invalshoek 5.4: Kunst en vermaak [invalshoek 1] [invalshoek 2] [invalshoek 3] [invalshoek 4] [invalshoek 5] [invalshoek 6] |
|
 |
5.4.0.- Er zijn weinig dingen, die het publiek zo stormenderhand voor zich hebben gewonnen als de film. Met de uitvinding ervan is het echter niet zo vlot gegaan. Het heeft tientallen jaren geduurd, voordat ze haar beslag kreeg. [Lees verder........] |
 |
5.4.1.- Georges Méliès was geen uitvinder, laat staan een wetenschapper - hij was een illusionist, werkzaam in de onderste regionen van het theater tussen goochelaars, jongleurs, boeienkoningen en overige kermisklanten: een entertainer, een amuseur, een kunstenmaker. [Lees verder....] |
 |
5.4.1.1.- De illusionist Méliès was op 28 december 1895 aanwezig geweest bij de
eerste Parijse voorstelling van de cinématographe van de broers
Auguste en Louis Lumière, en de vertoning maakte zoveel indruk dat hij
binnen een jaar zelf begon te filmen. [Lees
verder...]
Opdracht 5.4.A.- Theater Tuschinski |
 |
5.4.2.- In de jaren twintig
zijn films een deel van het Amerikaanse leven geworden. Vrouwen kopieren
de stijl van hun sterren. Een commerciële mode-industrie komt op gang.
Ontwerpers worden in de film steeds belangrijker en zij kunnen
beschikken over enorme budgetten.
[Lees
verder....]
Opdracht 5.4.D.- De ontwikkeling van film en showbusiness |
 |
5.4.3.- Meer dan enige andere ontwerper bepaalde Gibbons de plaats die de beeldtaal van de Art Deco in de Amerikaanse film ging innemen. Gedurende zijn jaren bij Goldwyn verbande Gibbons alle geschilderde achterdoeken uit de interieurscènes. [Lees verder....] |
 |
5.4.3.1.- Een van de topdirecteuren van Paramount in de jaren '30 was Cecil De Mille. Zo groot was zijn macht dat hij zijn films maakte naar eigen goeddunken. [Lees verder.........]
|
 |
5.4.4.- De erkenning van de film als kunstvorm was in Duitsland later gekomen dan in de meeste andere landen. De bioscoop genoot in de ogen van intelligentsia en gegoede burgerij een slechte reputatie. Aandacht voor Asta Nielson, de UFA en Fritz Lang. [Lees verder....] |
 |
5.4.4.0.- De Duitse film kan terugkijken op een rijke geschiedenis en is de laatste jaren nationaal, maar ook internationaal succesvoller dan ooit. Hier lees je alles over de Duitse film - toen en nu. [Lees verder.....] |
 |
5.4.4.1.- Pantserkruiser Potemkin is in
alle opzichten een produkt van zijn tijd en omgeving. De film was
bedoeld als een ode aan de (mislukte) revolutie van 1905 en een pamflet
voor de socialistische maatschappij.[Lees
verder....]
Opdracht 5.4.B.- Sergei Michailowitsch Eisenstein |
 |
5.4.4.2.- Een voorlopig hoogtepunt werd gevormd door G.W. Pabsts 'Die freudlose Gasse' (1925), een melodrama over armoe in het naoorlogse Wenen. dat door het shockerende realisme in tal van landen werd verboden of drastisch ingekort. Tot de sterren behoorden Asta Nielsen, op het hoogtepunt van haar roem en de nog jonge Zweedse Greta Garbo. [Lees verder......] |
 |
5.4.4.3.- Rond 1920 ontstonden verschillende avant-garde stromingen in de marge van de commerciële filmindustrie. In Duitsland kwamen schilders, voornamelijk uit de Dada-beweging, tot korte filmische experimenten met ritme en beweging van abstracte vlakken en lijnen. Dit uit onvrede met de beperkingen van de statische schilderkunst. Hun werk kon gezien worden als een soort optische muziek gezien ook de titels die zij hun films gaven. [Lees verder.......] |
 |
5.4.5.- Al in de eerste tien jaar van de 20ste eeuw ontwikkelde zich een vorm van theater in Amerika die men samenvat onder de noemer showbusiness. Nieuwe technieken maakten ook hier grootschaligheid en spectaculaire effecten mogelijk. Wat betreft theatereffecten spanden de Ziegfeld Follies de kroon. [Lees verder....] |
 |
5.4.6.- Busby Berkeley begreep dat alleen maar prachtig uitgewerkte decors het publiek niet konden boeien en dat een uitgekiende cameraplaatsing en montage absoluut essentieel waren. Berkeley werd van Broadway naar Hollywood gehaald. [Lees verder....] |
 |
5.4.6.2.- Berlijn, dat met 4,3 miljoen inwoners in het begin van de twintigste eeuw de op twee na grootste stad van de wereld was, trok talenten uit heel Europa aan. In de twintiger jaren van de vorige eeuw beleefden twaalf opera’s er hun première. De belangrijkste dirigenten uit die dagen werkten in Berlijn. Paul Hindemith en Ernst Krenek gaven les aan de Hochschule für Musik, het conservatorium van Berlijn. Maar wat de mythe van het Berlijn van de jaren twintig vooral versterkte, was de glamour van de lichte muze. Het nieuwste van het nieuwste in de metropool van tempo, mode en losse zeden was de revue. [Lees verder........] |
 |
5.4.6.1.- De
torens van Manhattan stonden wereldwijd voor bioscoopbezoekers model
voor 20ste eeuwse sensatie. In Hollywoodfilms leek het uitzicht uit een
New Yorks raam ondenkbaar zonder uitzicht op de skyline. [Lees
verder........]
|
 |
5.4.7.- Oorspronkelijk heette de musical: musical comedy. Maar omdat de onderwerpen die in dit type muziektheater werden behandeld niet altijd vrolijk waren, verviel het 'comedy' al snel. [Lees verder....] |
 |
5.4.8.- Andrew Lloyd Webber: deze wonderlijke componist gaf zijn eerste compositie uit op negenjarige leeftijd, nu flikkert zijn naam in neon in de grootste steden van de wereld, en zijn shows zijn binnen de kortste keren uitverkocht. Lees verder....] |
 |
5.4.9.- Haast een halve eeuw lang regeerde Irving Berlin over Broadway, dankzij een imposante stroom liedjes die in 1911 inzette met het nog altijd gespeelde Alexander's Ragtime Band en pas in de jaren zestig begon op te drogen. Berlin schreef alles zelf, de woorden en de muziek. [Lees verder............] |
 |
5.4.10.- De indrukwekende bijdrage die Rodgers na de succesvolle première van deze
musical aan Broadway heeft geleverd kan moeilijk worden overschat. [Lees
verder.............]
|
 |
5.4.10.1.- An American in Paris (1951) is, net als Singin’ in the Rain, één van de hoogtepunten van de Hollywood musical met de zingende en dansende Gene Kelly in de hoofdrol. De muziek zal bekend in de oren klinken en is afkomstig van de Amerikaanse componist George Gershwin. [Lees verder.....] |
|
|
5.4.10.2.- Aan
het begin van de jaren dertig ging Gershwin op zoek naar een geschikt
libretto. De liefdesgeschiedenis
tussen de kreupele negerbedelaar Porgy en het meisje Bess die zich in de
stad Charleston in South Carolina afspeelt, zou de Amerikaanse
equivalent worden van Wagners 'Tristan und Isolde' en Debussy's 'Pelléas
et Mélisande'.
[Lees verder...]
|
 |
Opdracht 5.4.C .- Edgar Varèse |
